chỉ đạo lấy tiền của thóc lúa của bọn nhà giàu chia cho người nghèo, nghĩa
quân Tây Sơn được nhân dân hết lòng ủng hộ. Đội nghĩa quân đầu tiên là
một tổ chức vũ trang gồm những dân chúng nghèo (nông dân, thợ thủ công)
tham gia, tự trang bị bằng nhiều vũ khí thô sơ (gậy gộc, gươm giáo...). Để
có thể xây dựng được quân đội mạnh cả về số quân và trang bị vũ khí, Bộ
chỉ huy Tây Sơn thống nhất quan điểm "tận suất vi binh" (toàn dân tòng
quân). Theo đó, tất cả nam giới từ 15 tuổi đến 60 tuổi đều tham gia việc
quân
22
. Nghĩa quân đi tới đâu các tầng lớp dân chúng lao động bị áp bức
đều nổi dậy hưởng ứng và hăng hái gia nhập nghĩa quân. Điển hình là khi
Hoàng đế Quang Trung trực tiếp cầm quân ra Bắc đánh quân xâm lược nhà
Thanh, lúc xuất phát ở Phú Xuân lực lượng chỉ độ vài vạn quân, nhưng chỉ
một thời gian ngắn trên đường hành quân, quân Tây Sơn được dân chúng
nhiệt tình ủng hộ và hăng hái tham gia, nên khi đến Tam Điệp - Biện Sơn
lực lượng nghĩa quân đã lên tới hơn chục vạn người. Thực tiễn đó là kết
quả sinh động của quan điểm "tận suất vi binh", dựa vào dân để xây dựng
quân đội. Có lực lượng mạnh, cách đánh giỏi, quân Tây Sơn đã lập nên
nhiều chiến công, lần lượt lật đổ hai tập đoàn phong kiến Nguyễn, Trịnh,
đập tan hai cuộc chiến tranh xâm lược của quân Xiêm ở phía Nam và quân
Thanh ở phía Bắc, bảo vệ được độc lập dân tộc.
Kế thừa và phát triển tư tưởng "tận dân vi binh", "tận suất vi binh"
đặc sắc của dân tộc, vận dụng sáng tạo học thuyết quân sự Mác - Lênin về
vũ trang quần chúng và xây dựng quân đội thường trực kiểu mới của giai
cấp vô sản, trong quá trình lãnh đạo nhân dân Việt Nam tiến hành đấu tranh
cách mạng, Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh chủ trương động viên toàn dân,
vũ trang toàn dân, đề ra hình thức tổ chức lực lượng vũ trang thích hợp.
Với Chánh cương vắn tắt, Đảng Cộng sản Việt Nam đã chủ trương
"tổ chức ra quân đội công nông"
23
, nghĩa là tổ chức đội quân công nông
chiến đấu vì quyền lợi của tuyệt đại bộ phận nhân dân, công nhân và nông
dân. Án nghị quyết về Cộng sản thanh niên vận động (10-1930) chủ trương
tổ chức "thanh niên vệ đội", tức là "những đoàn thể có tánh chất bán võ bị
cho quảng đại quần chúng thanh niên ở thành phố và nhà quê"
24
. Đại hội
