LỊCH SỬ VĂN MINH ẤN ĐỘ - Trang 244

(ND).
[Có lẽ sách in thiếu hoặc cụ Nguyễn Hiến Lê bỏ chữ “Ả Rập” sau mấy chữ
con síp (chiffre). Bản tiếng Anh chép là “Arabic”numerals, nghĩa là: con
síp (nhiều người dịch là chữ số) “Ả Rập”. Chữ Arabic được đặt trong dấu
ngoặc kép là vì các chữ số đó là của Ấn Độ chứ không phải của Ả Rập
(xem ở sau). Xin nói thêm là, theo Wikipedia, người Ả Rập lại gọi là “chữ
số Ấn Độ”. (Goldfish)].

[2]

Trong Œvres complètes của Laplace cuốn IV, trong 404-405. (ND).

[3]

Sự thực, nó đã được dân tộc Maya ở châu Mĩ dùng lần đầu tiên ở thế kỉ

I sau Công nguyên.

[4]

Bản tiếng Anh chép là: but by general consent the Arabs borrowed this

too from India. (nhưng ý kiến chung là người Ả Rập mượn síp đó của Ấn
Độ). (Goldfish).

[5]

Nghĩa là không nước nào chịu ảnh hưởng của nước nào. (ND).

[6]

Bản tiếng Anh chép là: adjustment, nghĩa là điều chỉnh, sửa lại cho

đúng, chỉnh lí. (Goldfish).

[7]

Nhà đại số học đầu tiên chúng ta được biết là người Hi Lạp Diophantus

(30 sau Công nguyên), sống trước Aryabhata một thế kỉ; nhưng Cajori cho
rằng ông ấy đã học được của Ấn Độ.

[8]

Khoảng thế kỉ thứ II sau Công nguyên (coi tiết II, chương này, ở sau).

(ND).

[9]

Chẳng hạn trong cuốn Samgita-ratnakara (Biển nhạc) của

Sharamgadeva (1210-1247).

[10]

Sau câu này, bản tiếng Anh còn có câu: As early as the second century

B.C. Nagarjuna devoted an entire volume to mercury. (Tạm dịch: Vào đầu
thế kỷ thứ hai trước công nguyên, Nagarjuna (Long Thọ) dành trọn một tập
sách nói về thủy ngân). (Goldfish).

[11]

Ta thường gọi là bệnh động kinh. (Goldfish).

[12]

Theo bản tiếng Anh thì lí thuyết đó (tức birth control – sinh sản có

kiểm soát) cho rằng trong mười hai ngày [đầu] của chu kì kinh nguyệt thì
sự thụ thai là không thể xảy ra (the theory that during twelve days of the
menstrual cycle impregnation is impossible
). (Goldfish).

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.