thuật Shankar mà nghệ thuật này không có tính cách chính thống; các cử
động như uốn mình, mua tay, đưa mắt đều có một ý nghĩa tế vi, nhất định
đối với người sành điệu. Thân thể uyển chuyển như làn sóng, gợi thi tình,
thi ý mà môn vũ ở châu Âu không còn nữa từ khi các chế độ dân chủ, về
nghệ thuật, bắt chước các trường phái châu Phi. [Ở trên, có lẽ sách in thiếu.
Bản tiếng Anh chép là: To the Hindu these dances were no mere display of
flesh; they were, in one aspect, an imitation of the rhythms and processes of
the universe.Shiva himself was the god of the dance, and the dance of Shiva
symbolized the very movement of the world. Tạm dịch: Đối với người Ấn,
vũ không chỉ là phơi bày da thịt, ở một khía cạnh nào đó, nó mô phỏng
nhịp điệu và tiến trình của vũ trụ. Shiva chính là thần của vũ, và vũ của
Shiva tượng trưng cho sự rất chuyển động của thế giới. (Goldfish)].
Tác giả ám chỉ phái dada, lettrisme… ở châu Âu sau thế chiến thứ nhất.
(ND).
Danh từ âm nhạc trỏ rằng các âm phải nối liền nhau không dứt. (ND).
Thực ra có sáu raga tức nhạc chỉ chính, rồi mỗi raga lại biến thành
năm nhạc chỉ phụ nữa, gọi là ragini raga có nghĩa là màu sắc, đam mê, tâm
trạng; ragini là thể âm (trái với dương) của raga.
Ta quen gọi là tê giác là sai, tê giác là cái sừng con tê. (ND).
Mirzapua: bảng tiếng Anh chép là Mirzapur. (Goldfish).
Gần làng Fadapur, tại tiểu quốc Hyderabad.
Giotto là hoạ sĩ ở thế kỉ XIX, Léonard de Vinci là hoạ sĩ ở thế kỉ XV.
(ND).
Bức này vẽ Chúa Ki Tô ăn bữa tối với các môn đồ.
Chúng tôi chỉ phỏng đoán như vậy thôi, vì có biết tác giả các hoạ
phẩm đó là ai đâu.
