Vichnou, thờ Shiva, xây cất được nhiều stupa, đẹp nhất là ngôi đền uy nghi
Ananda – một trong năm ngàn ngôi đền ở Pagan, cố đô của họ.
Pagan bị Kublai Khan cướp phá, vơ vét, và trong năm trăm năm, chính
quyền Miến Điện lang thang từ kinh đô này tới kinh đô khác. Có một thời
gian, Mandalay là trung tâm của dân tộc Miến và một phong trào nghệ
thuật sản xuất được nhiều thứ rất đẹp, từ đồ thêu, đồ nữ trang, tới những đồ
gỗ chạm trổ rất khéo léo trong hoàng cung, mà ai cũng biết rằng đục gỗ
phải nhẹ tay lắm, nó dễ nứt, dễ bể, chứ không như đá. Người Anh lấy cớ
rằng các nhà truyền giáo và thương nhân của họ bị ngược đãi, xâm chiếm
Miến Điện năm 1886 và dời kinh đô lại Rangoon ở gần biển để cho Hải
quân Anh dễ làm cái nhiệm vụ bình định hơn. Người Miến đã xây cất ở đó
một trong những điện thờ đẹp nhất của họ, tức ngôi chùa danh tiếng Shwe
Dagon, dát toàn vàng, thu hút mỗi năm hàng triệu phật tử hành hương trong
nước. Chùa chẳng chứa tóc của chính Đức Thích Ca Mâu Ni đấy ư?
3. KIẾN TRÚC HỒI
Kiểu thức A Phú Hãn – Kiểu thức Mông Cổ - Delhi – Agra – Lăng Taj
Mahal.
Dưới các triều đại Mông Cổ, kiến trúc Ấn thành công nhất. Các tín đồ
Mahomet, bất kì ở đâu: Grenade, Le Caire, Jérusalem hay Bagdad, cũng đã
tỏ ra là những nhà xây cất cừ khôi; vì vậy ta không lấy làm lạ rằng khi đã
làm chủ nhân ông ở Ấn rồi, họ dựng ngay trên đất họ mới xâm chiếm,
những thánh đường Hồi giáo đẹp không thua thánh đường Omar ở
Jérusalem, đồ sộ không thua thánh đường Hassan ở Le Caire, thanh nhã
không thua thánh đường Alhambra ở Grenade. Phải nhận rằng mới đầu họ
dùng thợ thủ công Ấn Độ, phỏng theo các chủ đề Ấn, bắt chước cả kiểu cột
