LỊCH SỬ VĂN MINH ẤN ĐỘ - Trang 54

“Nên cho hắn cái đó không? – Không, không nên, để cho nó một con bò cái
- Ờ, mà tại sao không cho nó một con ngựa? Nhưng thực ra nó có dâng cho
mình soma đấy không?”. Nhưng ngay từ khoảng cuối thời đại Veda, nhiều
vị thần đã tôn nghiêm rất mực rồi. Như thần Varuna mới đầu chỉ là khoảng
trời trùm vũ trụ mà hơi thở gây ra bão tố, y phục là vòm trời xanh, nhờ sự
biến hoá trong tư tưởng của bọn người sùng bái mà thành vị thần đạo đức
nhất, lí tưởng nhất trong các kinh Veda: thần đó có một con mắt vĩ đại, tức
mặt trời, giám thị thế giới, thưởng người thiện, phạt kẻ ác và tha thứ những
kẻ nào cầu nguyện mình. Như vậy Varuna như thể một vị thần bảo vệ và thi
hành “thiên đạo vĩnh viễn” gọi là Rita. Mới đầu đạo này đã tạo ra các tinh
tú và bắt các tinh tú phải vận hành đúng con đường đã vạch sẵn, rồi lần lần
đạo đó thành những qui tắc chí công, cái nhịp điệu tinh thần và thuộc về vũ
trụ mà ai cũng phải theo, nếu không thì là bỏ cái đường chính trực mà sẽ bị
tiêu diệt.

Số các vị thần cứ tăng hoài, mỗi ngày mỗi đông, và người Ấn Độ tự hỏi vị
nào đã tạo ra thế giới. Lúc thì họ bảo thần Agni, lúc lại bảo thần Indra, hoặc
thần Soma, thần Prajapati. Một bộ Upanishad chép về một vị thần sinh ra
muôn loài như sau:

Thực ra vị đó không biết vui là gì hết, chỉ riêng vị đó là không vui, lẻ loi,
thiếu một bạn đời. Vị thần đó to lớn bằng một người đàn ông và một người
đàn bà ôm chặt lấy nhau. Vị thần đó làm cho thân thể mình rớt ra làm hai
phần: một phần thành một người đàn ông ( pati) và một phần thành một
người đàn bà (patnie). Vì vậy mà cái bản ngã như chỉ có một nửa… Người
đàn ông ân ái với người đàn bà, do đó mà có loài người. Rồi người đàn bà
nghĩ bụng: “Mình là một phần của ảnh tách ra mà sao ảnh dám ân ái với
mình? Mình phải trốn đi mới được”. Và người đàn bà thành con bò cái.
Người đàn ông thành con bò mộng. Bò mộng và bò cái giao hợp với nhau
mà sinh ra một bầy bò. Rồi nàng lại thành con ngựa cái, chàng thành con
ngựa đực. Nàng thành con lừa cái, chàng thành con lừa đực. Do đó mà có
loài súc vật có móng. Nàng thành con dê cái, chàng thành con dê đực. Cứ