đoán Trung Hoa đã học kĩ thuật đó của Tây Á.
景德镇 Cảnh Đức trấn. (Goldfish).
Còn gọi là long tuyền diêu (diêu mới đầu trỏ cái lò nung đồ sứ, sau trỏ
cả đồ sứ); học Tống ngọc (ngọc nhân tạo đời Tống). (ND).
Céladon vốn là một nhân vật trong truyện Astrées của Honoré d’Urfé,
thế kỉ XVII; nhân vật đó luôn luôn mặc áo màu ngọc thạch.
Người phương Tây khó có được đồ đồng thanh, vì người Nhật đã
chiếm hầu hết những đồ đồng thanh nổi tiếng và không chịu bán ra với bất
cứ giá nào. Hiện nay chưa một nhà làm đồ gốm nào chế tạo được những đồ
tuyệt mĩ như đồ đời Tống.
Do tiếng Pháp cloison = vách hay ván ngăn.
Tôi tạm thêm: “các hình thức mới ít hơn so với các sáng kiến thời
Khang Hi”. Nguyên văn tiếng Anh: Fertility was undiminished; and though
the new forms had something less than the success of the K ang-hsi
innovations, the skill of the master-potters was still supreme. (Goldfish).
Tiền tệ xấu đánh bạt tiền tệ tốt đi: la mauvais monnace chasse la
bonne. Gresham là nhà tài chánh Anh : 1519-1579. (ND).
Chúng tôi không biết chút gì về đồ sứ, nhiều tiếng trong đoạn này có
thể dịch chưa đạt. Độc giả nên coi cuốn Khảo về đồ sứ cổ của Trung Hoa
của Vương Hồng Sển – 1971. Sách không được phát hành, nên phải lại thư
viện Quốc gia mà đọc.
Về môn hoạ Trung Hoa, chưa có sách nào bằng tiếng Việt. Độc giả phải tìm
các bài của Trương Cam Vịnh đăng trong Văn hoá nguyệt san vào khoảng
1962. (ND).
