được vì các đường đưa lên cầu đều xây lài lài, dài hay ngắn tính rất kĩ, tuỳ
theo vòng cầu cao hay thấp… Trong thị trấn có mười cái chợ lớn, không kể
vô số cửa tiệm dọc theo các đường phố. Mỗi khu chợ đó vuông vức nửa
dặm
mỗi chiều, chung quanh là một đường chính rộng bốn chục bước
chân
, chạy thẳng băng từ đầu này đến đầu kia thị trấn. Song song với
con đường lớn ấy là một con kinh rất rộng, trên bờ cất những kho chứa
hàng bằng đá, tiện lợi cho các thương nhân từ Ấn Độ hay các nơi khác lại
với hàng hoá và đồ đạc. Tiện như vậy, họ ở sát ngay chợ. Tại mỗi khu chợ,
mỗi tuần có ba ngày phiên, số người tụ họp lại đông tới bốn hay năm vạn…
Con đường nào cũng lát đá hay gạch. Hai bên con đường chính đều lát
trên một khoảng rộng mười bước; ở giữa trải đá cuội nhỏ và có cống hình
vòng cung để nước mưa thoát được xuống kinh, thành thử đường lúc nào
cũng khô ráo. Xe cộ, qua lại không ngớt trên khoảng giữa trải đá cuội ấy.
Xe có thùng dài và có mui, trong có màn và nệm lụa, có thể chứa sáu
người. Đàn ông và đàn bà thường mướn loại xe đó để tình tự với nhau…
Có rất nhiều thịt rừng đủ loại… từ biển cách xa thị trấn khoảng hai mươi
lăm cây số, người ta chở thuyền vô rất nhiều cá… Lần đầu tiên trông thấy
những đống cá ấy, người ta tự hỏi làm sao bán hết được; vậy mà chỉ vài
giờ sau, không còn một con, vì dân thị trấn đông quá… Có nhiều đường
đưa tới chợ, một số đường này có những nhà tắm nước lạnh, mà kẻ hầu hạ
gồm cả đàn ông đàn bà. Dân Hàng Châu từ hồi nhỏ quen tắm nước lạnh
rồi, bảo như vậy rất tốt cho sức khoẻ. Nhưng tại vài nhà tắm, có những
phòng riêng có nước nóng cho những người ngoại quốc không chịu được
nước lạnh. Người nào cũng quen tắm rửa mỗi ngày, đặc biệt là trước bữa
ăn…
Trên một số đường khác, có những lầu xanh, ca nhi, kĩ nữ nhiều tới nỗi tôi
không dám đưa ra một con số… Họ trang điểm rất kĩ, thơm phức và ở
những phòng bày biện sang trọng, có nhiều kẻ hầu người hạ, đàn ông và
đàn bà… Tại một số đường khác là nhà của các y sĩ và các thầy tướng số…
