LỊCH SỬ VĂN MINH TRUNG HOA - Trang 222

thì chỉ có thể gây bất lợi cho nhà vua thôi. Đó, ý quả nhân như vậy. Quả
nhân đã giảng kĩ quan điểm của quả nhân với bọn sứ thần của nhà vua khi
họ trình cống phẩm, và quả nhân đã ra lệnh cho dân chúng để họ được yên
ổn về nước. Nhà vua nên tuân lời quả nhân và từ nay tỏ vẻ cung kính hơn,
trung thành hơn với quả nhân, luôn luôn thần phục quả nhân để cho nước
Anh được sống trong cảnh thái bình và thịnh vượng.

Trung Hoa muốn tránh cái nguy của cuộc cách mạng kĩ nghệ bằng những
lời kiêu căng ấy. Trong chương sau, chúng ta sẽ thấy, dù nhà Thanh gắng
sức tới mấy, cuộc cách mạng ấy vẫn xảy ra. Bây giờ chúng ta hãy xét
những yếu tố kinh tế, chính trị và tinh thần của nền văn minh không giống
một nền văn minh nào khác, nó dạy cho chúng ta được nhiều điều và lúc
này đây nó có vẻ sẽ bị cách mạng tiêu diệt mất.