cho vui thôi chứ không đáng tin. Cũng theo truyền thuyết, một ông vua đời
Thương tên là Vũ Ất không tin có thần linh, ông ta khiêu khích các vị thần,
báng bổ Trời, chơi cờ với Trời, bảo một cận thần đi quân [thay Trời?] và
khi thua thì kêu ngạo Trời, ông ta tặng Trời một cái túi bằng da chứa đầy
máu rồi giương cung nhắm bắn [bảo là bắn Trời]. Các sử gia bảo rằng sau
Vũ Ất bị sét đánh chết.
Trụ, ông vua chế tạo ra quản bút [?]
mà cũng là ông vua cuối đời
Thương (Ân), tàn bạo không thể tưởng tượng được. Một hôm ông bảo: “Ta
nghe nói trái tim con người có bảy lỗ, ta muốn mổ trái tim của Tỉ Can [một
thiếu sư] xem có đúng vậy không”. Vợ ông ta tên là Đát Kỉ là một con quỉ
dâm dục, tàn bạo, bắt vũ nữ múa những điệu tục tĩu ở triều đình, còn trong
vườn Thượng uyển thì đàn ông đàn bà lượn qua lượn lại, hoàn toàn khoả
thân. Khi nghe dân chúng chê bai, mụ còn trừng trị tàn nhẫn hơn nữa để bịt
miệng dân: bắt kẻ nào nổi loạn phải cầm một miếng kim thuộc nung đỏ;
hoặc bôi mỡ đầy mình người đó rồi bắt đi trên bờ một cái hố chất đầy than
hồng, thấy họ té xuống hố, da thịt cháy xèo xèo, mụ thích lắm.
Dân trong nước nổi loạn, hợp lực với ngoại xâm lăng Tây Chu, lật đổ được
vua Trụ. Từ đó bước qua đời Chu, triều đại cầm quyền lâu nhất ở Trung
Quốc. Vua Chu thắng rồi, thưởng công những kẻ giúp sức mình, cho họ
làm vua các nước chư hầu; do đó có chế độ phong kiến. Chế độ này làm
cho chính quyền trung ương [tức ngôi thiên tử của nhà Chu] lâm nguy,
nhưng lại có lợi cho sự tiến bộ của văn học và triết học Trung Hoa. Dân tộc
xâm lăng kết hôn với các dân tộc bị trị, mà tạo nên nền văn minh đầu tiên
có sử ở Đông Á.
