Liễu Thăng từ Khâu-ôn tiến sang ; lại năm nay tháng mười, Mộc Thạnh từ
Vân-nam kéo đến. Ta đã điều binh thủ-hiểm, để ngăn lối Bắc-quân ; ta lại sai
tướng chẹn ngang, để tuyệt đường lương đạo. Mười tám, Liễu Thăng thua ở
Chi-lăng, hai mươi chết ở Mã-yên. Hai mươi nhăm, Lương Minh trận vong :
hai mươi tám, Lý Khánh tự vận. Lưỡi dao ta đương sắc, ngọn giáo giặc phải
lùi. Lai thêm quân bốn mặt vây thành ; hẹn đến rằm tháng mười diệt tặc. Sĩ
tốt ra oai tì-hổ ; thần-thứ đủ mặt trảo-nha. Gươm mài đá, đá núi cũng mòn ;
voi uống nước, nước sông phải cạn. Đánh một trận sạch không kình ngạc ;
đánh hai trận tan-tác chim muông. Cơn gió to trút sạch lá khô ; tổ kiến hổng
sụt toang đê cũ. Thôi Tụ phải quỳ mà xin lỗi ; Hoàng Phúc tự trói để ra
hàng. Lạng-giang, Lạng-sơn, thây chết đầy đồng ; Xương-giang Bình-than,
máu trôi đỏ nước. Ghê gớm thay ! Sắc phong-vân phải đổi ; thảm-đạm thay !
sáng nhật nguyệt phải mờ. Binh Vân-nam nghẽn ở Lê-hoa, sợ mà mất mật ;
quân Mộc-Thạnh tan chưng cần-trạm, chạy để thoát thân. Suối máu Lãnh-
câu, nước sông rền-rĩ ; thành xương Đan-xá, cỏ nội đầm-đìa. Hai mặt cứu
binh, cam đầu trốn chạy ; các thành cùng khấu, cởi giáp xuống đầu. Bắt
tướng giặc mang về, nó đã vẫy đuôi phục tội ; thể lòng trời bất sát, ta cũng
mở đường hiếu sinh. Mã Kỳ, Phương Chính, cấp cho dăm trăm chiếc
thuyền, ra đến bể chưa thôi trống ngực ; Vương Thông, Mã Anh, phát cho
vài nghìn cỗ ngựa, về đến Tàu còn đổ bồ-hôi. Nó đã sợ chết cầu hoà, mở
lòng thú-phục, ta muốn toàn quân là cốt, cả nước nghỉ ngơi. Thế mới là mưu
kế thật khôn ; và lại suốt xưa nay chưa có. Giang-san từ đây mở mặt ; Xã-tắc
từ đây vững bền. Nhật Nguyệt hối mà lại minh ; kiền khôn bĩ mà lại thái.
Nếu vạn thế xây nên chăn-chắn ; thẹn nghìn thu rửa sạch lầu lầu. Thế là nhờ
rời đất tổ-tông khôn-thiêng giúp đỡ cho nước ta vậy.
Than ôi ! Vẫy-vùng một mảnh nhung-y, nên công đại-định ; phẳng-lặng
bốn bề thái-vũ, mở hội vĩnh-thanh. Bá cáo xa gần ; ngỏ cùng nghe biết.
II. 24 ĐIỀU RĂN DÂN CỦA LÊ THÁNH-TÔNG
Như bài trên đã nói, Lê Thánh-tông đặt ra 24 Điều sức cho dân xã
thường thường giảng đọc để giữ lấy thói tốt. 24 điều như sau :
