- Tôi đã đi về phía đông, tới nước Dinh
, nhân dân ở đó cũng như ở
đây; hỏi người ở đó phía đông nước Dinh ra sao, họ đáp cũng như nước
Dinh; tôi đi về phía tây, tới nước Bân
, nhân dân ở đó cũng như ở đây,
hỏi người ở đó về phía tây nước Bân ra sao, họ đáp cũng như ở nước Bân.
Cho nên tôi cho rằng bên kia tứ hải (bốn bể), tứ hoang (bốn cõi hoang), tứ
cực (bốn cõi cùng cực)
cũng không khác gì ở đây.
Cho nên cái lớn trùm cái nhỏ, không có cùng cực. Cái bao trùm vạn vật,
cũng là cái bao trùm trời đất. Bao trùm vạn vật, trời đất, cho nên không có
cùng cực. Nhưng làm sao tôi biết được ở ngoài trời đất của chúng ta có một
trời đất lớn hơn nữa không? Điều đó ngoài sự hiểu biết của tôi.
Nhưng trời đất cũng là “vật”, mà đã là vật thì không hoàn toàn, cho nên hồi
xưa bà Nữ Oa luyện đá ngũ sắc để vá chỗ khuyết của trời, chặt chân của
con ngao
để chống đỡ tứ cực. Về sau họ Cung Công tranh nhau ngôi
Hoàng Đế với Chuyên Húc
, giận mà đập núi Bất Chu, làm gãy mất
cái trụ đỡ trời, đứt mất dây cột đất, cho nên trời mới nghiêng về phía tây
bắc, mà mặt trời mặt trăng, các ngôi sao chạy về phía đó; còn đất thì khuyết
ở phía đông nam, cho nên trăm sông lớn nhỏ đều đổ về phía đó.
NHỮNG CÁI LẠ TRONG VŨ TRỤ
V.2
(Thang hựu vấn: vật hữu cự tế hồ?)
Vua Thang lại hỏi:
- Các vật có lớn nhỏ, dài ngắn, giống nhau khác nhau không?
Hạ Cách đáp:
