cấp bên ngoài làm điều này. Đây là vấn đề thuộc về phạm vi cạnh tranh. Giải
quyết được vấn đề này, doanh nghiệp tiếp đến phải xác định sẽ phải cạnh tranh
như thế nào với các sản phẩm bổ sung. Một cách có thể thực hiện là bán kèm
sản phẩm, hoặc bán những sản phẩm bổ sung theo kiểu trọn gói. Trợ cấp chéo
là một phương pháp khác để bán các sản phẩm bổ sung, trong đó các sản phẩm
không phải được bán cùng với nhau tại một mức giá mà bán riêng biệt nhau
với nhiều mức giá cho từng loại, qua đó thể hiện tính chất bổ sung cho nhau
của các sản phẩm. Doanh nghiệp nào mà những sản phẩm của họ có những bổ
sung quan trọng thì cần phải lựa chọn cả ba hoạt động.
Trong nhiều ngành nghề, ba hoạt động thực tiễn này là khá phổ biến và có
ảnh hưởng đến lợi thế cạnh tranh và cấu trúc ngành dưới một số hình thức. Tuy
vậy, người ta thường bỏ qua vấn đề này, hơn nữa cũng có nhiều “cạm bẫy” khi
xử lý chúng. Chẳng hạn, nhiều doanh nghiệp thậm chí không nhận ra rằng họ
đang bán kèm sản phẩm, cũng có khi là doanh nghiệp vẫn duy trì trợ cấp chéo
sau khi những điều kiện cho việc này đã thay đổi và từ đó tạo điều kiện cho đối
thủ cạnh tranh có thể tấn công bằng cách tập trung vào những sản phẩm mà
doanh nghiệp đó dùng để trợ cấp cho sản phẩm khác.
Trong chương này, tôi sẽ trình bày chi tiết những điều kiện mà tại đó doanh
nghiệp kiểm soát các sản phẩm bổ sung, bán kèm hoặc trợ cấp chéo để có thể
có lợi thế cạnh tranh, cũng như những rủi ro khi thực hiện mỗi hoạt động này.
Tôi cũng trình bày về việc chiến lược của doanh nghiệp đối với sản phẩm bổ
sung cần thay đổi như thế nào khi liên quan đến tổng thể ngành. Sau cùng, tôi
làm rõ những cạm bẫy ở tầm chiến lược mà doanh nghiệp thường gặp khi theo
đuổi mỗi trong ba hoạt động thực tiễn nêu trên.
Kiểm soát những sản phẩm bổ sung
Trong hầu hết tất cả các ngành, các sản phẩm được người mua sử dụng trong
điều kiện cần có các sản phẩm bổ sung khác. Ví dụ, máy tính cá nhân được sử
dụng với các phần mềm và lập trình viên, còn nhà lưu động (mobile home)
thường được dùng trong các khu sân bãi dành riêng, với đường đi, điện và hệ
