Marie nằm dài trên ghế trong khi Pillat bắt chuyện với một người Nam
Tư. Ông này cho biết:
- Chúng ta sẽ ở đây một đêm thôi. Ngày mai người Mỹ sẽ phân loại
chúng ta.
Anh chàng Năm Tư ăn mặc cũng giống các người khác, bộ đồng phục
quân đội hầu như biến thành đồ dân sự vì dính đầy bùn, nhưng ông ta có
dáng dấp của kẻ trí thức. Đôi mắt mệt mỏi vì đọc nhiều sách, vì lo âu giống
như những chiếc ống điếu đã bị cháy mòn. Ông cho biết tên ông là Ante
Petrovici, vừa là tiến sĩ luật khoa vừa là thạc sĩ toán. Pillat cũng kể cho ông
ta nghe về lộ trình trốn tránh của hai vợ chồng từ Hung gia lợi qua Tiệp
khắc đến Áo quốc. Pillat bảo:
- Chúng tôi không ngờ là đang ở trong vùng kiểm soát của người Mỹ.
Chúng tôi đi kiếm thức ăn, tình cờ gặp xe Jeeps của người Mỹ mới biết, và
đây là đêm đầu tiên chúng tôi ngủ mà không sợ người Nga bắt giữ. Thật
sung sướng.
Bác sĩ Ante Petrovici bước đến cửa sổ nhìn những dãy nhà gạch năm
từng có kẽm gai bao quanh, có đèn pha chiếu sáng như những lâu đài thời
cổ vào các dịp quốc lễ.
Ante Petrovici cho biết:
- Đó là trại tập trung của phạm nhân chiến tranh.
Marie nghe câu đó buồn rầu nghĩ đến cha nàng ở Piatra; người Nga cũng
gọi cha nàng là phạm nhân chiến tranh. Pillat cũng là một thứ phạm nhân
chiến tranh. Tất cả những người nàng thương yêu đều là phạm nhân chiến
tranh cả sao? Cho nên đối với Marie danh từ đó đồng nghĩa với lương thiện,
với nạn nhân, với những danh từ «cha mẹ chồng con»... Bởi vì nàng cũng bị
Severin coi như là phạm nhân chiến tranh.
