LỐI TƯ DUY CỦA NGƯỜI THÔNG MINH - Trang 144

Khi mô tả một quá trình, việc vẽ ra một biểu đồ thể hiện thứ tự các bước
thường rất hữu ích. Bạn có thể chỉ cần dùng từ ngữ để làm điều tương tự
nhưng biểu đồ mang đến một cách minh họa sự lặp lại của các bước và
những điểm lựa chọn theo một cách súc tích hơn so với từ ngữ.
Ví dụ, tôi có thể mô tả bằng từ ngữ tất cả các bước trong một trận đấu quần
vợt giữa người giao bóng và người nhận bóng. Nguyên tắc cơ bản của một
trận đấu quần vợt rất dễ để mô tả. Người chơi đầu tiên đạt bốn điểm và dẫn
trước hai điểm sẽ là người thắng cuộc. Nhưng mô tả đơn giản này khuyết đi
những bước mà người chơi phải đi qua để hoàn tất trò chơi.
Trò chơi bắt đầu bằng việc những người chơi đấu nhau để dành một điểm.
Người thắng ghi được một điểm vào điểm số của mình. Nếu không người
chơi nào có bốn hay nhiều hơn bốn điểm thì họ phải đấu thêm một điểm và
đi qua cùng quá trình như vậy. Nếu một người chơi có bốn hay nhiều hơn
bốn điểm và dẫn trước ít nhất hai điểm thì người chơi đó thắng cuộc.
Cũng quy trình này có thể được mô tả ở dạng biểu đồ như dưới đây:
Play point: Đấu giành điểm
Who won?: Ai thắng
Server: Người giao bóng
Receiver: Người nhận bóng
Add to server score: Điểm cho người giao bóng
Add to receiver score: Điểm cho người nhận bóng
Does a player have at least 4 points?: Có người chơi nào có ít nhất 4 điểm
không?
Is one player ahead by 2 points?: Có người chơi nào dẫn trước 2 điểm
không?
Who is ahead?: Ai dẫn trước
Server wins: Người giao bóng thắng cuộc
Receiver wins: Người nhận bóng thắng cuộc
Những biểu đồ như thế này đặc biệt hiệu quả trong việc trình bày thứ tự các
bước trong một quy trình. Khi một quy trình đòi hỏi những nhóm các bước
khác nhau phụ thuộc vào điều kiện nào đó (như bao nhiêu điểm được ghi),
thì sẽ dễ để nhìn thấy các bước cần thực hiện. Ngoài ra, khi một quy trình