LỐI TƯ DUY CỦA NGƯỜI THÔNG MINH - Trang 91

Sự khác biệt lớn giữa các cốt truyện và kiến thức nhân quả là các cốt truyện
chạy theo chiều tuyến tính trong khi kiến thức nhân quả đan lồng vào nhau.
Trong một cốt truyện, sự kiện này dẫn đến sự kiện tiếp theo, do đó, nếu có
thể nhớ khởi đầu một câu chuyện, nhìn chung bạn có thể nhớ được những
sự kiện kế tiếp cho đến khi hoàn thành việc thuật lại câu chuyện. Ngược lại,
kiến thức nhân quả đan lồng vào nhau. Do đó, ngay cả khi có khả năng nhớ
một phần của lý giải, cũng không có nghĩa là bạn sẽ biết những phần khác
trong kiến thức nhân quả làm cơ sở lý giải ban đầu.
Giải quyết ảo tưởng về chiều sâucủa lý giải thông qua lối tư duy cụ thể
Có thể cải thiện phán đoán của bạn về chất lượng kiến thức nhân quả của
bản thân bằng lối tư duy cụ thể. Bất kỳ lúc nào, bạn cũng có rất nhiều lựa
chọn cho cách bạn suy nghĩ về những sự vật trên thế giới. Bạn có thể suy
nghĩ về chiếc máy hút bụi Dyson DC25 của mình. Như thế là bạn đang suy
nghĩ về một mẫu máy cụ thể, nghĩa là bạn đang tư duy khá cụ thể. Bạn
cũng có thể suy nghĩ về máy hút bụi nói chung, thậm chí có thể suy nghĩ
một cách rất trừu tượng và xem xét chiếc máy hút bụi của mình dưới góc
độ một thiết bị làm sạch.
Yaacov Trope và Nira Liberman là những nhà nghiên cứu cho rằng bạn có
thể thay đổi cấp độ tri nhận. Đây là một thuật ngữ mà các nhà tâm lý học
sử dụng để mô tả cách một người thu nhận, lĩnh hội và diễn giải thế giới.
Nghĩa là bạn có thể thiết lập lối tư duy để suy nghĩ về sự vật theo lối cụ thể
hay trừu tượng. Có rất nhiều cách để tác động lên việc rốt cuộc bạn sẽ suy
nghĩ bằng tư duy trừu tượng hay cụ thể. Một cách đơn giản để tác động lên
mức độ tri nhận của bạn là thay đổi cách bạn nhìn nhận về vị trí của một sự
vật trong không gian hay thời gian.
Ví dụ, tôi thường phải đi công tác. Thường thì tôi nhận được một email hay
cuộc gọi mời tôi thuyết trình hay tham dự một hội nghị vài tháng trước
chuyến đi. Vì còn vài tháng nữa mới đến chuyến đi nên tôi thường suy nghĩ
về nó một cách trừu tượng. Tôi tập trung vào những vấn đề như liệu có
nhiều người thú vị tham dự hội nghị hoặc liệu điểm đến có gì đáng tham
quan hay không. Sau khi đồng ý tham dự chuyến đi đó, tôi đưa nó vào lịch
làm việc của mình. Khi ngày đi đến gần hơn, những vấn đề cụ thể hơn bắt