khiếu kiện tập thể do gian lận chứng khoán. Đó là một kết cục đáng hổ thẹn cho
một công ty đã từng được xem là một câu chuyện thành công truyền cảm hứng.
Sau này, khi “khám nghiệm tử thi” các sai lầm đầu tư, tôi đã đánh giá lại
điều gì đã xảy ra ở EVCI và có rút ra vài bài học thực tiễn từ kinh nghiệm này.
Với tôi, một trong những điều quan trọng nhất là tôi cần tỉnh táo hơn trước mức
độ các sự kiện trong đời sống các thành viên ban điều hành ảnh hưởng đến khả
năng ra quyết định và khả năng điều hành công ty của họ. Nếu tôi cãi vã nhẹ với
vợ, ngày hôm đó của tôi sẽ bị ảnh hưởng, cả về tâm trạng lẫn khả năng thực hiện
các quyết định đòi hỏi lý trí. Nên tôi chỉ có thể tưởng tượng chuyện sẽ khó khăn
đến mức nào khi phải trải qua một cuộc ly hôn căng thẳng dai dẳng đến thế. Thực
sự, đây chỉ là một ví dụ về sự kiện hôn nhân ảnh có thể đánh gục một thành viên
ban điều hành, ngoài ra những sự kiện như mất người thân trong gia đình, một
cuộc cãi vã nghiêm trọng với đối tác làm ăn, hay món nợ cá nhân khổng lổ quá
khả năng chi trả.
Cuộc sống vốn khắc nghiệt, và chúng ta đều phải trải qua các giai đoạn khó
khăn. Nhưng điều quan trọng là nhận ra ban điều hành - cũng như mọi người
chúng ta - có thể bị lạc lối bởi những rắc rối trong đời sống cá nhân. Suy cho
cùng, khi một người bị dồn đến chân tường, nhiều khả năng là phán đoán của họ
sẽ bị tổn hại. Nên tôi thêm vào bản checklist như một lời nhắc nhở chính thức cho
các bài học đắt giá ở công ty giáo dục này.
Mục trong bản checklist: Liệu có ai trong các thành viên chủ chốt của ban
điều hành đang gặp khó khăn trong đời sống cá nhân mà có thể ảnh hưởng khó
lường đến khả năng hành động dựa trên quyển lợi của cổ đông không? Ban điều
hành trước đây có từng làm điều gì vì lợi ích cá nhân mà nhìn vào thấy rất ngớ
ngẩn hay không?
TRƯỜNG HỢP HAI: CÂU CHUYỆN TRÚC TRẮC CỦA TUPPERWARE
Công ty Nhựa Tupperware được thành lập năm 1938 bởi Earl Silas Tupper,
trước đó làm việc cho công ty hóa chất Dupont. Ông tạo nên hộp chứa
(container) đầu tiên của Tupperware bằng xỉ polyethylene, sản phẩm thừa từ quá
trình lọc dầu. Ngày nay, thương hiệu hộp, chai, lọ nhựa nổi tiếng của ông đã có
mặt trên hàng trăm quốc gia. Thay vì bán những sản phẩm này trong các cửa
hàng, chiến lược của công ty dựa trên một đội quân các “tư vấn viên” chuyên tổ
