- Ồ, đến khi đó con gà sẽ đẻ trứng… - tôi buột miệng nói xen vào, nhưng
kịp thời “tỉnh ngộ” ngậm miệng lại. Chỉ chút xíu nữa là tôi đã lộ bí mật.
Chả là giữa tôi và bà chủ trại ở Xô-ô-xe-li-a có một thoả thuận. Để trả
công tôi đã làm việc hồi thu hoạch lúa mạch, bà ta hứa sẽ cho tôi một con
gà mái đem về thành phố. Bởi chính mắt tôi đã chứng kiến bọn Đức vơ vét
bao nhiều trứng gà, nên không phải vô cớ mà tôi lo lắng rằng một ngày gần
đây trứng gà của E-xtô-ni-a sẽ hết sạch.
Tôi đã chọn trước cho mình một con gà mái. Nói chung tôi thích loại gà
ngố hơn là gà ri
, mặc dù gà ri đẻ mắn hơn gà ngố. Tuy vậy trứng gà ri bé
hơn trứng gà ngố một chút. Mà tôi thì lại có định kiến với loại trứng nhỏ,
nhất là khi nói đến chuyện đánh trứng đường. Thế là tôi chọn con gà ngố và
đặt tên nó là Cư-ca. Giờ đây tôi là có thể mỉm cười buồn bã vì thiếu đường
và may lắm tôi mới được đánh một quả trứng đường. Nhưng dù thế nào thì
tôi cũng không đổi Cư-ca lấy một con gà mái nào khác.
Cần phải nói rõ thêm vì sao tôi phải giữ bí mật kế hoạch đưa Cư-ca về
thành phố.
Vài năm trước đây cả nhà tôi có về thăm cô tôi vào dịp hè. Một bận theo
chú tôi đi cày ruộng, tôi đã bắt được một ổ chuột đồng ở đường cày và đem
về nuôi trong cũi chó. Chả là vì mùa hè con chó Túc-xơ của nhà cô tôi hầu
như không ở trong cũi, mà con mèo thì lại luôn luôn tránh xa cái cũi ấy.
Ngày ngày tôi đem sữa và thóc ra nuôi chuột, cuối cùng như ta thường nói,
chúng tôi trở nên thân nhau. Bầy chuột tin tưởng tôi như con cái tin cha
mình, chúng không sợ tôi, mà lại sưug sướng bò ra khỏi ổ rơm cỏ, mỗi khi
tôi đem thức ăn cho chúng: Sau đó đến khi phải trở lại thành phố, tôi quyết
định đem lũ chuột theo. Tôi lót một cái ổ mềm trong hộp đựng giấy thuốc
lá của chú tôi và bỏ vào đó ít thức ăn rồi khoét lỗ thông hơi. Nhưng mẹ tôi
đã phát hiện ra việc chuẩn bị của tôi và nghiêm khắc bắt tôi phải từ bỏ ý
định đem chuột về thành phố. Mẹ tôi bảo: “Chúng không có chỗ ở đó!” Tôi
không có cách nào khác, đành phải thả lũ chuột vào kho thóc của chú tôi,
tuy hoàn toàn không tin rằng chỉ ở đó chúng mới có chỗ sống.
