lật đổ và dẫm nát, quy tắc của sự sống bị chà đap, bị nghiền bóp và bị xé tan
từng mảnh vụn. Trộm cướp được coi là hợp pháp, sát hại được gắn huy
chương, khủng bố trở thành luật lệ... và bây giờ, giữa giây phút nghẹt thở
này, bốn trăm nạn nhân của quyền lực độc tài chợt cảm thấy... có một âm
thanh nào đó vang lên và mũi kim thời gian đang từ từ đi ngược lại. Họ cảm
thấy không phải chỉ có những quốc gia, những đất nước cần được cứu vãn
mà còn phải cứu vãn cả quy tắc của sự sống còn. Họ nghĩ tới những cái tên
có thể thực hiện sự cứu vãn này, trong đó có một danh tánh đơn giản và xưa
cũ là THƯỢNG ĐẾ. Và danh tánh ấy cũng có nghĩa là CON NGƯỜI.
Đoàn người tị nạn bây giờ đã vượt qua đoàn tù. Trong vài phút ngắn ngủi,
họ có vẻ như một đoàn tù và đoàn tù là những kẻ tự do. Hai cỗ xe do ngựa
kéo chở đầy hành lý đi sau cùng đoàn dân chiến nạn. Bọn SS lăng xăng
chạy tới chạy lui để ngăn ngừa các tù nhân ra dấu hiệu hay nói một lời nào
đó. Chẳng có gì xảy ra. Bốn trăm người tù vẫn lẳng lặng đi, nhưng tiếng
bước đã trở lại rời rạc, và Goldstein lại phải quàng tay qua vai của
Lewinsky và Werner... và khi các rào chận trước cổng rào hiện ra với tấm
bảng đỏ nổi bật hàng chữ đen Người nào số phận ấy, mọi người chợt nhìn ra
với đôi mắt khác lạ mặc dầu ý nghĩa châm biếm khủng khiếp của nó đã luôn
luôn ám ảnh họ từ nhiều năm.
Dàn nhạc đón họ ở cổng vào. Họ tấu bản Hành khúc Fridericus Rex.
Ngay sau cổng là bọn lính SS và viên Phó trưởng trại. Đoàn tù bắt đầu nhịp
bước theo tiết tấu của bản nhạc.
- Chân dở cao! Mắt nhìn thẳng!
Đoàn tù đốn cây vẫn chưa về tới.
- Đứng lại! Đếm số!
Đoàn tù bắt đầu điểm số. Lewinsky và Werner nhìn dò xét viên Phó
trưởng trại. Hắn vừa nhún chân vừa hét to:
