công cộng tương đối rộng lớn này được xây lên ở một khoảng đất trống
nằm giữa hai trại. Đó là nơi mà các bộ xương tấp nập ra vào với những
tiếng rên rỉ không ngừng. Nói chung thì hầu hết mọi tù nhân đều bị bệnh tả,
có kẻ trầm trọng hơn và nhiều người đang nằm lả quanh đó chờ lấy lại sức
để lết vào trong, cả hai bên nhà cầu đều có hàng rào kẽm gai để ngăn cách
Tiểu trại và trại lao tác.
509 lựa thế ngồi để tầm mắt có thể bao lấy cổng trại. Ngoài cổng là dãy
nhà của bọn SS và tay sai như lao xá trưởng, đại diện lao xá và phu lấy xác.
Berger là người duy nhất của lao xá 22 được phép đi qua cổng để tới lò
thiêu người. Tất cả mọi tù nhân khác đều bị cấm. Người Ba Lan gọi đó là
địa ngục môn vì sau khi được đổi tới Tiểu trại, tù nhân chỉ có thể ra khỏi
cổng khi đã thành xác chết. Bất cứ tên lính canh nào cũng có quyền nổ súng
vào một bộ xương bị nghi ngờ là toan lẻn sang trại lao tác. Gần như chẳng
một ai làm việc đó. Những người tù bên trại lao tác cũng chỉ được qua Tiểu
trại khi có phận sự. Chẳng những bị kể như là khu vực trong hàng rào y tế,
Tiểu trại còn bị các tù nhân mạnh khỏe khác coi như một phòng chờ đợi của
nghĩa trang, nơi tập trung những người đang chờ chết.
Qua hàng rào kẽm gai, 509 có thể nhìn thấy một phần những con lộ bên
trại lao tác. Trên những con lộ đó, tù nhân chưa tới giờ ngủ, tụm năm, tụm
ba chuyện trò hoặc đi lang thang... Và mặc dầu khu vực đó chỉ là một phần
của toàn trại nhưng 509 có cảm tưởng như bên này và bên kia đang bị ngăn
cách bởi một cái vịnh không thể bắc cầu... và mặc dầu khu vực bên kia
trông như một nơi tạm cư lạc lõng nhưng ít ra ở đó sinh khí và tình đồng
đội vẫn còn. Từ phía sau, 509 nghe những bước chân kéo lê yếu ớt của các
tù nhân đi vào nhà cầu. Hắn không muốn nhìn quanh để khỏi bắt gặp những
cặp mắt lịm chết của họ. Gần như họ không mở miệng nói nữa, nhiều lắm là
họ chỉ còn rên rỉ. Từ lâu rồi, họ không còn suy nghĩ nữa. Họ được gọi là
dân Hồi giáo bởi vì họ hoàn toàn phó mặc cho số mạng. Họ cử động như
một cái máy vặn dây thiều và chẳng còn một chút ý lực nào ngoại trừ một
vài vận chuyển của thể chất. Trong họ tất cả đều tắt lịm.
