tránh nguy cơ thụt lùi về hướng từ thiện: Dưới những hình thức ít
nhiều phức tạp, các chính sách này trói buộc những người nhận quà
tặng suốt đời (tức những người “được cứu trợ” (les “assistés”), những
người “Rmistes”
, những người nghèo) trong một sự mắc nợ chung
thân. Ngày nay, điều còn thiếu không phải là các phương tiện tài chính
mà là một phong trào biết tập họp những người tranh đấu, những trí
thức và những người làm nhân đạo để “tư duy lại sự đoàn kết”.
Để đoạn tuyệt với từ thiện, Mauss đã chọn nhấn mạnh đến “biếu
tặng đầu tiên”, tức là biếu tặng mà một chính sách xã hội đáp ứng,
chính sách này được tư duy như là một sự đáp trả. Có thể còn có nhiều
con đường khác để cắt đứt mối quan hệ thống trị cá nhân giữa người
làm nhân đạo và các người nghèo “của ông ta”. Ta có thể nhấn mạnh
đến sự tồn tại của một sự để chung lại các nguồn lực bên trong của
một nhóm, chẳng hạn nhóm gia đình (groupe domestique) [Weber,
2002]: Các tranh chấp khi có một vụ ly dị phải chăng không xuất phát
[...] từ sự kiện là giờ đây phải “tính sổ”, đọc lại lịch sử quá khứ dưới
ánh sáng của sự tan rã của nhóm gia đình? Ta có thể tìm cách chứng tỏ
là có một sự hào phóng không làm nhục: Đó là điều mà Luc Boltanski
đã thử làm khi xác định một thái độ chuyên biệt, gọi là agapê
, tức là
một thứ tình yêu thương đặc biệt không tính toán [Boltanski, 1990].
Một lối phân tích khác là nhấn mạnh đến sự vô danh của những người
biếu tặng. Nếu người được tặng không biết người biếu tặng là ai, thì
làm sao anh ta có thể lâm vào, trái với ý muốn của mình, tình huống
có một quan hệ bất bình đẳng? Ta có thể xem sự vô danh như là
nguyên tắc của sự phân phối lại bằng thuế má. Một số định chế gắn
với đạo đức sinh học (bioéthique) bảo đảm nguyên tắc biếu tặng
không đáp trả, như hiến máu hay hiến các bộ phận của thân thể, bằng
cách minh nhiên dựa vào sự vô danh của người hiến (khi đó người ta
không dùng từ “người biếu tặng” (donnateur) mà dùng từ “người hiến
tặng” (donneur), để nhờ thế không gì có thể làm lu mờ lòng hào phóng
