CHƯƠNG BA
TÀN DƯ CỦA CÁC NGUYÊN TẮC NÓI
TRÊN TRONG CÁC LUẬT LỆ CỔ VÀ
CÁC NỀN KINH TẾ CỔ
Tất cả các sự kiện trên đã được thu thập trong lĩnh vực mà người
ta gọi là lĩnh vực của Dân tộc chí (ethnographie). Hơn nữa, chúng
được định vị trong các xã hội ở trên các bờ của Thái Bình Dương
Thông thường, người ta dùng loại sự kiện này như là những điều kỳ lạ
hoặc, cùng lắm, người ta dùng chúng để so sánh, để đánh giá xem các
xã hội chúng ta tách ra khỏi hay tiến gần đến các thứ định chế mà
người ta gọi là “nguyên thủy”.
Tuy nhiên, chúng có một giá trị xã hội học đại cương, bởi vì
chúng cho phép chúng ta hiểu được một thời điểm của sự tiến hóa xã
hội. Nhưng còn hơn thế nữa. Chúng còn có một tầm quan trọng về lịch
sử xã hội. Chính những định chế thuộc loại đó đã thực sự tạo ra sự
chuyển sang các hình thái luật lệ và kinh tế của chúng ta. Chúng có thể
dùng để giải thích về lịch sử các xã hội của chính chúng ta. Đạo đức
và sự thực hành các trao đổi mà các xã hội trước đây đã dùng, còn giữ
được những dấu vết ít nhiều quan trọng của tất cả các nguyên tắc mà
chúng tôi vừa phân tích. Chúng tôi tin có thể chứng minh được rằng
các luật lệ và các nền kinh tế của chúng ta đều phát xuất từ các định
chế tương tự với các định chế nói trên
.
