sơ, và chúng ta cũng thấy lộ ra các động cơ căn bản của hoạt động của
con người: sự tranh đua giữa các cá nhân cùng giới tính
, thứ “chủ
nghĩa đế quốc có tính bản chất” (impérialisme foncier) này của con
người; một bên là bản chất xã hội, còn bên kia là bản chất động vật và
tâm lý, đó là cái xuất hiện ra. Trong cuộc sống xã hội, bản thân chúng
ta không thể nào “rester en reste” [chịu thua], như người Pháp chúng
ta vẫn thường nói. Phải đáp tặng nhiều hơn món quà đã nhận. Một
“chầu” đãi nhau uống rượu bao giờ cũng càng lúc càng đắt và càng
đông hơn. Cũng như thế, một gia đình nào đó ở một làng quê thuộc
vùng Lorraine vào thời thơ ấu của chúng tôi [tức vào khoảng những
năm 1870 - ND] lúc thường phải cam sống tằn tiện, nhưng lại tiêu pha
đến sạt nghiệp để đãi khách trong các dịp lễ thánh bổn mạng, cưới xin,
lễ ban thánh thể hay lễ tang. Trong các dịp lễ đó, phải ứng xử hào
phóng như là một ông hoàng. Ta có thể nói là một bộ phận của dân
Pháp luôn sống như thế và tiêu xài hoang phí khi phải tiếp khách, tổ
chức lễ hội, lì xì trong mấy tuần cuối năm
.
Ai cũng phải mời và nhận lời mời của người khác. Chúng ta vẫn
còn tập tục đó, ngay cả trong các tổ chức nghề nghiệp tự do. Cách đây
chưa đến 50 năm; có thể còn gần đây hơn, ở một số vùng thuộc Pháp
và Đức, cả làng tham gia tiệc cưới; nếu có ai không tham gia, thì đó là
điềm xấu, bằng chứng của sự đố kỵ, “trù ếm” (sort). Ở nhiều nơi tại
Pháp, mọi người đều dự lễ. Chẳng hạn ở Provence [vùng Đông Nam
của Pháp], khi một đứa bé ra đời, mỗi người dân trong làng đều mang
tặng cho nó một quả trứng và các món quà tượng trưng khác.
Các đồ vật-bị bán đi đều vẫn còn có một linh hồn, chủ cũ của
chúng vẫn đi theo chúng; còn chúng thì vẫn đi theo người chủ cũ.
Trong một thung lũng thuộc vùng Vosges [phía nam vùng Alsace], ở
Cornimont, cách đây không lâu tập tục sau đây vẫn phổ biến và có lẽ
hiện nay [tức vào những năm 1920] vài gia đình vẫn còn giữ được: để
cho gia súc mới mua quên đi chủ cũ, và không tìm cách quay về
