LUẬN VỀ BIẾU TẶNG - Trang 58

quang mờ đục của cảm năng (affectivité). Thế mà, suốt đời mình,
Mauss luôn tỏ ra bị ám ảnh bởi châm ngôn của Auguste Comte theo
đó đời sống sinh lý chỉ có được một ý nghĩa trên hai bình diện: Bình
diện của cái xã hội tức là bình diện ngôn ngữ; hay bình diện của cái
sinh lý, tức là hình thức kia, luôn câm nín, của sự tất yếu của cái sống
(le vivant). Không bao giờ ông đã tỏ ra trung thành hơn với tư tưởng
sâu kín của ông và không bao giờ ông đã vạch ra rõ hơn cho nhà dân
tộc học sứ mệnh làm nhà thiên văn học của mình là nghiên cứu các
nhóm người (giống như những chòm sao), so với câu sau đây vì nó
vạch ra phương pháp, các phương tiện và mục đích của các khoa học
của chúng ta, mà mọi Viện Dân tộc học có lẽ nên ghi trên trán tường
(fronton) của nó: “Trước hết, cần phải lập ra danh mục đầy đủ nhất các
phạm trù; nên khởi hành từ tất cả các phạm trù mà ta biết được là loài
người đã sử dụng. Khi đó, ta sẽ thấy rằng còn nhiều trăng chết, hay
trăng lu, hay trăng tối cần được phát hiện, trên bầu trời của lý năng.”