LUẬN VỀ BIẾU TẶNG - Trang 70

cường quốc thực dân và vì các của cải mà họ lấy được ngày càng
hiếm, họ đột nhiên có được rất nhiều sản phẩm tạo ra uy thế [Schulte-
Tenckoff, 1986].

Mauss đề nghị nới rộng ý niệm potlatch bằng cách hệ thống hóa

nó, vượt qua các xã hội dùng từ này, để chỉ mọi sự “cung ứng toàn bộ
thuộc loại hình tranh chấp” (LVBT: 189). Một potlatch là một lễ hội
khổng lồ tập hợp cả một bộ lạc, ngay cả nhiều bộ lạc để trao đổi các
quà tặng và đôi khi đi đến mức phá hủy của cải nhằm mục đích phô
trương (một số người bản địa nói là “giết” của cải), và nguyên lý của
lễ hội đó là sự tranh đua và tranh đấu giữa các thủ lĩnh. Mục đích
nhắm đến trong cuộc tranh nhau tỏ ra hào phóng này là thiết lập thứ
bậc giữa các nhóm khác nhau và giữa những người đại diện cho
chúng; người hùng mạnh nhất là người đã tặng, kể cả bằng cách phá
hủy nhiều của cải nhất. Như vậy, Mauss gợi ý potlatch có lẽ chỉ tồn tại
trong các xã hội trong đó thứ bậc là không ổn định và có thể bị xét lại
trong mỗi cuộc lễ. Đó là điều mà một chú thích quan trọng nhấn mạnh
ở cuối chương Một (LVBT: 228-229): Chú thích này giải thích sự khác
nhau giữa kula ở Polynesia (theo ông, ở đây “chỉ thiếu chủ đề tranh
đua, tranh đấu, phá hủy để potlatch xuất hiện”, (LVBT: 194) và
potlatch của người Mỹ-Ấn bằng giả thuyết về sự biến mất của potlatch
ở Polynesia. Ở vùng này, “thiếu một trong các điều kiện chính của
potlatch là sự không ổn định của thứ bậc; sự tranh đua giữa các thủ
lĩnh chính nhằm mục đích thỉnh thoảng xác định thứ bậc này” (LVBT:
228).

Thay vì kiếm lợi vật chất, những người chủ chốt của một potlatch

có bổn phận phải tỏ ra khinh bỉ hoàn toàn của cải vì chính nó và rất
coi trọng danh dự, uy tín của mình bằng cách tỏ ra mình là người hào
phóng nhất và xài phí nhiều nhất. Cái nhắm đến trong các cuộc tranh
nhau tỏ ra hào phóng này, quả thực chính là danh dự của những người
chủ chốt, tức là cái mana của họ [Weiner, 1992: 49-54], hay còn là
“thể diện” (face) của họ theo nghĩa tiếng Hán của từ này [Goffman,

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.