được nhận và được tặng vào dịp một đám tang lưu lại một dấu vết của
đơn vị bản địa (unité indigène) trong đó người ta tư duy về một sự trao
đổi các quà tặng [Bensa trong Coquery, Menant, Weber, 2006].
Vai trò của tiền tệ
Các phân tích dân tộc chí về các trao đổi phi thương mại trong đó
tiền tệ can thiệp cho phép lấy lại câu hỏi cổ điển mà Mauss đặt ra: Các
chức năng khác nhau của tiền tệ phải chăng luôn chồng lên nhau
(LVBT: 243)? Hơn thế nữa, chúng cho phép ta tự hỏi tiền tệ đóng vai
trò nào trong các quan hệ cá nhân, tùy theo chức năng mà chúng đóng.
Như vậy, các chuyển giao tài sản, kể cả dưới dạng tiền tệ, góp
phần gắn những người sống với những người chết mà họ thừa kế
nhiều hơn là giải phóng họ khỏi mọi quan hệ cá nhân: Tiền tệ-biểu
tượng là tương hợp với món nợ không trả hết và sự thừa kế tạo ra sự
ràng buộc [Gollac, 2005]. Trái lại, tiền tệ như là phương tiện thanh
toán giải phóng người nợ khỏi món nợ của anh ta và cắt đứt liên hệ cá
nhân, như chẳng hạn các cung ứng tiền tệ được thực hiện khi ly dị. Vả
lại, sự thiếu vắng của sự đáp trả tiền tệ khiến cho sự giao dịch thương
mại phức tạp hơn không chỉ cho việc thực hiện, mà cả cho việc phân
tích, vì rằng các của cải được trao đổi có một giá trên hai thị trường
khác hẳn nhau [Feller, Gramain, Weber, 2005]: Sự thiếu vắng tiền tệ
không đủ để biến một giao dịch thương mại thành giao dịch nghi lễ
cũng như thành một quan hệ cá nhân. Hơn nữa đó chính là cái mà việc
“trả bằng hiện vật” làm lộ ra; việc trả bằng hiện vật này có thể đo bằng
tiền và nằm trong một hợp đồng lao động đúng tiêu chuẩn.
Sự vô danh của các cá nhân, sự giao dịch với đáp trả có thể đòi,
tiền tệ, cả ba kích thước này của các cung ứng là tách rời với nhau và
điều này cho phép dự kiến đến tám sự phối hợp có thể có chứ không
phải chỉ hai - về phía thời hiện đại, đó là cá nhân vô danh, thị trường,
