Đó là một thay đổi lớn đối với hệ thống những thị trường tự do bình
thường, trong đó chính phủ cho phép các công ty làm những gì họ muốn, và
mọi người mua những gì họ muốn và làm việc ở bất cứ nơi nào họ muốn.
Nhưng đây là những thời điểm bất thường và cuộc sống kinh tế không thể
tiếp tục một cách bình thường. Đây là nội dung của một tờ áp phích thời
chiến: “Gia tăng sản xuất của Anh. Mau chóng tiêu diệt Đức Quốc xã”. Sự
kiểm soát của chính phủ đối với nền kinh tế đã giúp thực hiện điều đó. Rất
nhiều người cảm thấy rằng chính phủ nên tiếp tục đóng một vai trò quan
trọng trong nền kinh tế khi cuộc chiến đã kết thúc, và vào những năm 1940,
các nhà kinh tế học đã đi đến kết luận rằng các chính phủ có vai trò quan
trọng, dù có chiến tranh hay không. Keynes đã lập luận rằng nền kinh tế có
thể mắc kẹt trong tình trạng tỉ lệ thất nghiệp cao mà không có cách nào tự
thoát được, và chỉ có chính phủ mới có thể khắc phục vấn đề đó.
Nhiều người bình thường đã bắt đầu suy nghĩ theo hướng tương tự. Bạn
sẽ tưởng tượng rằng để đốt thời gian trong những hầm trú ẩn không kích,
mọi người hẳn sẽ đọc những cuốn tiểu thuyết trốn tránh thực tại thú vị. Chắc
chắn điều mà chẳng ai muốn làm là đọc về kinh tế học và tài chính của chính
phủ, phải không? Nhưng ở thời điểm cao trào của cuộc chiến, cuốn sách bán
chạy nhất ở Anh lại là một báo cáo chính phủ dày cộp nói về những điều đó.
Nó có tên là Bảo hiểm xã hội và các dịch vụ đồng minh (Social Insurance
and Allied Services), và vào đêm trước khi nó được bán, người ta xếp hàng
dài trên đường phố để có thể mua được một quyển. Tại sao họ lại thích đọc
một cuốn sách có vẻ nặng nề như vậy? Bởi vì họ bị thu hút bởi chính ý
tưởng mà Hayek đã cảnh báo: rằng chính phủ nên can thiệp nhiều vào nền
kinh tế. Bản báo cáo giải thích những gì chính phủ sẽ làm sau khi chiến
tranh kết thúc. Nó được viết bởi William Beveridge, một học giả kiêm cây
bút nổi tiếng, người mà khi còn là một thanh niên đã làm việc giúp đỡ người
nghèo ở khu Đông London. Bản báo cáo đã biến ông thành một anh hùng
dân tộc, và mọi người đổ xô đến nghe ông thuyết giảng về nó. Trước chiến
tranh, chính phủ đã giúp đỡ người nghèo, nhưng sự giúp đỡ ấy chỉ mang tính
nhỏ lẻ. Beveridge muốn chính phủ bảo vệ mọi người khỏi những biến động
của thị trường một cách toàn diện - từ chuyện không bị mất việc làm, không
