một tách cà phê. Có những người ngoài kia, những người muốn tất cả những
thứ kỳ lạ mà chúng ta có lẽ chẳng bao giờ muốn, như kẹo cao su vị thịt viên
(thật, nó có tồn tại đấy). Nếu bạn và bạn của bạn đi xuống con phố trung
tâm, sẽ có những cửa hàng bán tai nghe và trò chơi điện tử, còn nếu tôi
ngừng viết và đi ra ngoài, chắc chắn tôi sẽ tìm ra ai đó sẵn sàng bán cà phê
cho mình. Ngay cả những người có nỗi ám ảnh với kẹo cao su kỳ lạ có thể
tìm thấy những gì họ thích ở đúng địa điểm.
Điều tương đương với những học sinh đến học ở đúng phòng trong nền
kinh tế là những công ty cung cấp đúng chính xác số lượng của rất nhiều
hàng hóa khác nhau mà mọi người muốn: các nhà sản xuất tai nghe làm ra
tổng cộng một triệu đôi tai nghe khi mọi người muốn mua một triệu đôi,
tương tự với các nhà cung cấp cà phê và trò chơi điện tử. Vậy ai là người
thiết lập thời khóa biểu cho nền kinh tế? Ai bảo các nhà sản xuất tai nghe
sản xuất ra một triệu đôi tai nghe? Trong nền kinh tế tư bản, không ai làm
thế. Trên thực tế, chúng ta quá quen với nó, chúng ta hầu như không dành
cho nó một chút suy nghĩ nào. Thông thường, chúng ta chỉ thực sự nhận
thức được vấn đề về điều phối kinh tế khi mọi thứ đi chệch ra khỏi quỹ đạo:
khi một công ty sản xuất linh kiện máy tính ngừng kinh doanh và bạn phát
hiện ra rằng máy tính xách tay bạn muốn đã hết hàng. Nhưng ngay gần sát
chúng ta, một cái gì đó thục sự khá phi thường đang diễn ra liên tục. Hầu hết
thời gian nền kinh tế hoạt động tốt mà không có ai thiết lập thời khóa biểu
cho nó. Vậy thì tại sao nó không ở trong tình trạng hỗn loạn liên tục?
Vào những năm 1950, một nhóm các nhà kinh tế học dẫn đầu bởi nhà
kinh tế học Kenneth Arrow người Mỹ (1921-2017) và Gérard Debreu sinh ra
tại Pháp (1921-2004) đã cố gắng trả lời câu hỏi này. Lý thuyết cơ bản về các
thị trường được Alfred Marshall hoàn thiện vào thế kỷ 19 nghiên cứu cung
và cầu trong một thị trường duy nhất. Cung và cầu cho tai nghe phụ thuộc
vào giá của tai nghe, cũng như cung và cầu cho dầu mỏ phụ thuộc vào giá
dầu. Khi cầu của dầu lớn hơn cung, giá dầu được đẩy lên, khiến mọi người
có nhu cầu về dầu ít hơn và các công ty dầu mỏ cung cấp nhiều hơn. Cuối
cùng cung và cầu được đưa trở lại vào trạng thái cân bằng. Tại trạng thái cân
bằng, giá nằm ở mức mà ở đó các nhà sản xuất dầu cung cấp chính xác số
