Sen về sự phát triển con người. Ví dụ như Pakistan, ngay cả sau nhiều thập
kỷ phát triển kinh tế thì tỉ lệ người biết chữ ở đất nước này vẫn rất thấp, đặc
biệt là phụ nữ. Vậy nên thu nhập quốc gia nhiều hơn không thể đảm bảo con
người sẽ phát triển tốt hơn. Vì vậy Sen đã áp dụng những phương pháp đo
lường mới cho sự phát triển kinh tế. Ông đã có thể đưa ý tưởng của mình
vào thực tế trong những năm 1990 khi ông giúp Liên Hiệp Quốc cải tiến
phương pháp đo lường truyền thống về sự phát triển - tổng sản phẩm quốc
nội. Tổng sản phẩm quốc nội đo lường thu nhập quốc dân của một đất nước
và được tính bằng cách cộng lại những gì được sản xuất mỗi năm. Sen nghĩ
ra một phương pháp thay thế bao gồm việc tính cả tuổi thọ và mức độ biết
chữ cùng với mức thu nhập. Nó được gọi là Chỉ số phát triển con người và
nó nhấn mạnh vào sự khác nhau giữa sự phát triển con người và kinh tế: Sri
Lanka được xếp hạng cao hơn cả Saudi Arabia về sự phát triển con người
mặc dù Saudi Arabia giàu hơn rất nhiều. Bây giờ hầu hết các nhà kinh tế học
đồng ý với Sen rằng sự phát triển không chỉ dừng lại ở thu nhập của một
quốc gia mà còn về sức khỏe và giáo dục của người dân ở đó nữa.
Điều cơ bản nhất trong tất cả các khả năng là được nuôi dưỡng. Điều
đó có nghĩa là có đủ thực phẩm, và sự thiếu thốn khắc nghiệt nhất là thiếu
thức ăn, dẫn đến suy dinh dưỡng và chết. Ở điểm này, Sen lại quay trở lại
với trải nghiệm trong tuổi thơ của mình. Vào năm 1943, chỉ một năm trước
cái chết của Kader Mia, ông đã tham gia phát gạo cho các nạn nhân của nạn
đói ở Bengal mà trong đó gần 3 triệu người chết. Ký ức về nạn đói trên diện
rộng đã trở lại khi ông phát triển lý thuyết về nạn đói vài thập kỷ sau đó.
Vào khoảng thời gian này, giữa những năm 1970 và 1980, châu Phi và châu
Á chứng kiến những nạn đói khủng khiếp. Nguyên nhân rõ ràng nhất chính
là thiếu thực phẩm: người dân chết đói khi không có mưa và mùa màng bị
hủy hoại. Hoặc có lẽ là do sự gia tăng dân số nhanh chóng dẫn đến có quá
nhiều người cần phải được cung cấp thực phẩm, như kết luận của Thomas
Malthus trong thế kỷ 18.
Sen phát hiện ra những lỗ hổng trong những lời giải thích thông
thường. Hạn hán vẫn thỉnh thoảng xảy ra ở Mỹ nhưng không có ai chết đói.
Và trong khi Malthus cảnh báo về hậu quả của việc có quá nhiều người, nạn
