LƯỢC SỬ KINH TẾ HỌC - Trang 99

nhuận mà công ty đó kiếm thêm được. Nhưng khi quyết định số tiền dành
cho việc nghiên cứu, công ty không tính đến lợi ích xã hội rộng lớn hơn,
những tác động tích cực đối với các công ty khác. Do đó, số tiền dành cho
việc nghiên cứu ít hơn so với mức tốt nhất cho toàn thể xã hội. Vấn đề ở đây
là ngược lại với những gì nhà máy sơn gây ra. Giờ đây, thị trường dẫn đến
“quá ít” thứ gì đó đem lại lợi ích cho xã hội.

Các nhà kinh tế gọi chất gây ô nhiễm của nhà máy sơn và nghiên cứu

của các công ty đóng gói là “ảnh hưởng ngoại lai”, bởi vì chúng có tác động
đến những người hoặc các công ty khác - hoặc là “bên ngoài” - những người
tạo ra chúng. Pigou cho thấy thất bại của thị trường xảy ra khi có sự khác
biệt giữa hệ quả “riêng tư” “xã hội” (tác động tổng thể đối với tất cả mọi
người) và hệ quả (những tác động chỉ ảnh hưởng đến người tạo ra ảnh
hưởng ngoại lai đó). Mọi người trả tiền cho các chi phí và lợi ích riêng tư:
nhà máy sơn trả tiền thuốc màu và khách hàng của nhà máy trả tiền mua
sơn. Thị trường hoạt động tốt khi chi phí và lợi ích riêng tư không bỏ sót bất
kỳ tác động nào. Khi đó, tính chất xã hội và riêng tư là như nhau, và tất cả
các tác động xã hội được chứa đựng trong những thứ mà mọi người trả tiền
mua. Khi có ảnh hưởng ngoại lai thì chi phí và lợi ích riêng tư không bao
gồm tất cả các tác động xã hội. Anh hưởng ngoại lai không được tính vào
bất cứ thứ gì mà mọi người trả tiền mua, như sự ô nhiễm gây ra bởi nhà máy
chẳng hạn. Trong những trường hợp này, tác động riêng tư khác với tác động
xã hội. Đó là lý do tại sao chúng ta nói rằng nhà máy sơn sản xuất “quá
nhiều” sơn. Nó không phải trả tiền vì gây ô nhiễm, do đó rốt cuộc nó sản
xuất nhiều sơn hơn mức tốt nhất cho xã hội nói chung. Công ty đóng gói
không được trả tiền cho toàn bộ tác động của việc nghiên cứu và do đó nó
nghiên cứu ít hơn mức tốt nhất cho xã hội.

Một trường hợp cực đoan của hàng hóa có lợi ngay cả cho những người

không trả tiền cho chúng là những hàng hóa mà các nhà kinh tế học gọi là
“hàng hóa công cộng”. Một ví dụ là đèn đường. Việc tôi sử dụng ánh sáng từ
đèn đường để nhìn đường đi vào ban đêm không cản trở việc bạn nhìn thấy
đường bạn đang đi. Không có cách nào để ngăn bạn hưởng lợi ích đó. Điều
này khác với hầu hết các loại hàng hóa: nếu tôi ăn một chiếc bánh sandwich,

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.