của những kẻ bị nguyền rủa bên dưới. “Để niềm phúc lạc của các vị thánh có thể
thêm phần vui sướng... chỗ đó là để họ được chứng kiến trọn vẹn nhục hình dành
cho kẻ đáng ghê tởm”. Vậy là Địa ngục thì đớn đau quằn quại cho kẻ bị nguyền
rủa nhưng là phước lành với những ai đã được cứu chuộc.
Cho đến lúc này thì mọi thứ thật kinh hoàng. Tuy nhiên, các tôn giáo cũng
rất giỏi nhận diện và điều chỉnh những giáo lý khắc nghiệt. Ta đã thấy các học giả
Hồi giáo bày tỏ quan điểm rằng thuyết định mệnh trong Kinh Qur'an không tương
thích với lòng nhân từ của Allah. Việc tương tự cũng xảy ra với quan niệm về Địa
ngục của Giáo hội Công giáo. Lẽ nào không có một đường trung dung cho những
người không đủ tốt để vào Thiên đường nhưng cũng không xấu đến mức bị ném
vào Địa ngục? Chẳng phải sẽ rất tuyệt nếu ta có thể lập ra một trung tâm giáo
dưỡng để những kẻ đắc tội được tích cực rèn luyện chuẩn bị cho việc thi lại kỳ thi
vào nước Chúa?
Nhu cầu đó đã được nhận diện và vào thế kỷ 12, một nơi như thế được chính
thức thiết lập với cái tên Luyện Ngục. Sự khác nhau giữa Địa ngục và Luyện
Ngục là một thứ không có lối thoát, một thứ thì có. Thánh Thomas Aquinas là
bậc thầy am hiểu cách vận hành của nơi đó. Ngài giải thích rằng nếu một người
chết đi trước khi chịu hình phạt cho những tội trạng của mình, người đó có cơ hội
thứ hai trong cõi Luyện Ngục. Nơi đó tuyệt vời ở chỗ nó chứa đựng hy vọng.
Chắc chắn, nó cũng có sự đau đớn, tuy nhiên những ai từng chịu khổ ải ở đó đều
biết rằng nỗi đau sẽ không kéo dài mãi và sau hạn kỳ đó, cánh cửa Thiên đường
sẽ mở ra với họ.
Lập ra cõi Luyện Ngục là một việc làm on huệ giúp cho cái chết bớt đi phần
đáng sợ. Tuy thế, Giáo hội vẫn có một cách phá hỏng chính những sự tử tế của
họ. Giáo hội biến Luyện Ngục thành một thủ đoạn làm tiền thái quá đến mức
khiến cả hệ thống Giáo hội Công giáo như bị xé toang. Trong chương sau, ta sẽ
bắt đầu tìm hiểu xem chuyện đó diễn ra như thế nào.
