Đình Diệm có thực sự làm cho cuộc chiến tranh tồi tệ hơn nhiều so với giả
định nếu ông Diệm còn cầm quyền? Cựu Giám đốc CIA William Colby
nghĩ vậy. Ồng nói, "Việc lật đổ ông Diệm là sai lầm tệ hại mà chúng ta mắc
phải". Nếu Hoa Kỳ duy trì được sự hậu thuẫn cho ông Diệm, và nếu ông ta
không bị giết, Colby nghĩ, người Mỹ "có thể đã tránh được hầu hết phần
còn lại của cuộc chiến tranh này, đó mới là điều chúng ta mơ tới". 19
Rõ ràng, người Mỹ dính líu vào cuộc đảo chính ở Sài Gòn. Một số
người ủng hộ, một số người chống đối, nhưng mọi người có thể đồng thuận
rằng, ít nhất đã có một ngụ ý cho thấy Hoa Kỳ, từ Tổng thống Kennedy trở
xuống, đều ủng hộ một cuộc đảo chính chống ông Diệm. Vì điều đó, Mỹ đã
phải lãnh trách nhiệm.
Theo lời nhiều người kể lại, Tổng thống Kennedy đã rất hốt hoảng khi
nghe tin hai anh em họ Ngô bị sát hại. Trong phòng nội các của Nhà Trắng,
Tướng Maxwell Taylor nhớ lại "Kennedy nhảy dựng lên rồi lao ra khỏi
phòng với vẻ mặt sửng sốt và thất vọng, điều tôi chưa từng thấy trước đây".
Nhà tình báo CIA Colby xác nhận phản ứng đó, nói rằng Tổng thống "mặt
mày trắng nhợt, bước nhanh ra khỏi phòng để trấn tĩnh". 20 Nhưng nhiều
người khác thắc mắc làm sao mà Tổng thống có thể kinh ngạc đến như vậy.
Ông thực sự đã không hiểu rằng một cuộc đảo chính thì sẽ có những hậu
quả ghê gớm sao?
Như Red Faye, bạn của Kennedy nhớ lại, Tổng thống không chỉ tự trách
mình vì hai cái chết của ông Diệm và ông Nhu. Ông còn đổ lỗi cho bà Nhu.
"Đồ chó chết. Bà ta phải chịu trách nhiệm về cái chết của người đàn ông tử
tế đó [Diệm]. Anh thấy đó, hoàn toàn không biện minh được khi để người
đàn ông tử tế đó chết chỉ bởi con chó cái đó chĩa mũi vào và làm mọi thứ ở
đó sôi sục lên hết". 21
Một ngày sau vụ đảo chính, Tổng thống Kennedy đọc một thông báo
ngắn để ghi âm. Ông gọi hai cái chết của ông Diệm và ông Nhu là "hết sức
ghê tởm" và nhận trách nhiệm vì đã "khuyến khích Lodge lao theo một tiến
