chỉ huy, điều khiển chồng mình". Điều đó không có gì đáng ngạc nhiên.
Ngay khi hai bên thái dương đã điểm hoa râm, bà Chương luôn trông có vẻ
vương giả và tự chủ trong những tấm hình mà tôi đã xem. Nhưng tôi chưa
bao giờ nhìn thấy một tấm hình nào lột tả khía cạnh hoang dại trong tính
cách của bà - mà theo mật vụ Pháp, "nổi tiếng khắp Đông Dương". Bà cũng
nổi tiếng không kém với "tham vọng lì lợm cũng như tính cách coucheries
utilitaires - lang chạ với những người có uy thế thuộc bất kỳ quốc tịch nào".
Những báo cáo tiếng Pháp đã điểm danh những tình nhân của bà, bao
gồm một con người xuất chúng và nguy hiểm nhất. Một thời gian sau khi
đến, vào năm 1939, nhà ngoại giao Nhật Bản Yokoyama Masayuki đã phản
bội người vợ Pháp của ông vì bà Chương; đổi lại, bà đã được miêu tả là còn
hơn cả nhân tình của ông. 9 Bà Chương đã trở thành "cánh tay mặt" của
lãnh sự Nhật ở Hà Nội. Đối với người Pháp, việc một phụ nữ thông minh
và tham vọng như bà Chương lựa chọn người Nhật thay vì người Pháp là
một dấu hiệu đáng ngại. Bà đang làm những gì có thể để giúp giữ vững vị
thế tốt đẹp của gia đình trên cồn cát chính trị biến động không ngừng.
Đủ thứ luận điệu đã được truyền đến Paris trên những tờ giấy vỏ hành
phai màu và được lưu trữ như những mẩu chuyện tầm phào của các nhà
ngoại giao cho hậu thế. Theo một lời đồn thổi đã trở thành câu chuyện
phiếm bên ly cà phê của nhiều người nhiều năm về sau, trong số nhiều nhân
tình của bà Chương ở Hà Nội có một người đàn ông tên Ngô Đình Nhu. 10
Ông Nhu đang tiến gần đến tuổi ba mươi khi được giới thiệu với cô Lệ
Xuân mười lăm tuổi vào năm 1940. Là một người đàn ông độc thân với gia
thế tốt đẹp ở Huế, dáng vẻ điển trai của ông càng tăng thêm cùng với tuổi
tác và trải nghiệm. Họ đã gặp nhau trong khu vườn nhà ông Chương ở Hà
Nội. Ông Nhu vừa trở về Việt Nam sau gần một thập niên học hành ở Pháp.
Tấm bằng đầu tiên ông có được là về văn chương. Sau đó, trong khi đang
theo học ngành quản thủ thư viện, ông đã lấy một bằng cấp về cổ tự học, từ
trường Pháp điển quốc gia danh giá ở Paris. Ông Nhu đang bắt đầu một vị