Xét đến sự việc họ sẽ đối đầu với nhau chỉ vừa vặn một thập niên sau,
không có gì đáng ngạc nhiên khi ông Diệm không bao giờ công khai thừa
nhận đã từng tiếp xúc với những lãnh tụ Việt Minh. Nhưng những nghiên
cứu gần đây về những hoạt động của ông Diệm trong quãng thời gian đó
chứng tỏ rằng trên thực tế ông đã có liên hệ. Ông Diệm đã quan tâm đến
việc để ngỏ những lựa chọn của mình càng lâu càng tốt. Ông đang chờ xem
liệu một phương án thứ ba, không phải người Pháp cũng không phải người
Cộng sản, có khả thi hay không. Trước năm 1949 ông Diệm rốt cuộc đã đi
đến một quyết định dứt khoát, ông cự tuyệt Việt Minh và đồng thời tuyên
bố sự hợp tác của cựu hoàng Bảo Đại với người Pháp là không thể chấp
nhận được. Đứng một mình thì nguy hiểm thật, nhưng ông Diệm đã chán
ngấy những giải pháp nửa vời. "Tôi tán thành những cải cách xã hội triệt để
và táo bạo, với điều kiện là phẩm giá con người sẽ luôn được tôn trọng và
được tự do phát triển". 5 Với ý nghĩa này ông Diệm đã công bố một hiệp
ước dưới tên ông vào ngày 16 tháng Sáu năm 1949, hy vọng rằng, theo học
giả Edward Miller, tập hợp được mọi người dưới ngọn cờ đại nghĩa của
ông. "Lời tuyên bố này đã được rất nhiều người Việt Nam đọc và ghi nhớ,
nhưng nó đã không tạo ra một làn sóng mến mộ mới mẻ dành cho ông
Diệm... Tác động ngay tức thì của nó là làm cạn kiệt lòng kiên nhẫn của cả
người Pháp và Việt Minh". Ông Diệm đang tuyệt giao với mọi người nhằm
bắt đầu lại một cái gì đó mới mẻ.
Sau chuyến lưu trú ngắn ngủi với gia đình ông Nhu ở Đà Lạt, ông Diệm
xuất dương để tìm kiếm những đồng minh mới, mà đầu tiên, không có kết
quả, đến Nhật Bản và sau đó đến Mỹ. Ông Diệm đã nhận ra ông có thể lợi
dụng mối ác cảm lịch sử của người Mỹ đối với chủ nghĩa thực dân. Ông đã
đến vào một thời điểm không thể thích hợp hơn. Đó là vào thời kỳ đỉnh
điểm của Nỗi Sợ Đỏ; những người Mỹ đang xây hầm tránh bom và dạy trẻ
em trốn tránh những bức xạ của bom hạt nhân Nga dưới bàn học ở trường.
Kỷ nguyên McCarthy là thời điểm hoàn hảo để ông Diệm xuất trình tấm
căn cước chống cộng của mình. Ông đã thành công một cách khó tin trong
việc tìm kiếm những người có ảnh hưởng đồng cảm với chính nghĩa của