MADE IN VIETNAM - Trang 60

các đại từ nhân xưng thân mật. Người nào mang tiếng khó khăn thì cũng
chỉ khó khăn ở chuyện ăn chuyện mặc. Nguyễn Tuân, một biểu tượng khe
khắt trong văn giới, luôn được các đồng nghiệp của ông kể lại một cách trìu
mến: bác Nguyễn không phải rượu gì cũng uống, ra đường mặc thuần quần
áo ta lụa mỡ gà, tay chống ba toong, bữa cơm chỉ cần miếng giò lụa, nhất
định không ăn những món nhăng nhít vân vân và vân vân. Cứ thế họ tha
thiết bạn đọc hiểu một điều rằng họ cũng có nhu cầu vật chất như bất kì ai
trong chúng ta và nghề nghiệp của họ thì vô cùng bình dị, cây bút trong tay
họ khác gì cái bay trong tay anh thợ nề, cây kim trong tay cô thợ may, đôi
đũa trong tay ông đầu bếp, nó chỉ là một công cụ lao động không hơn
không kém. Nếu cho phép họ được sửa chữa từ điển tiếng Việt chắc họ sẽ
không nghĩ ngợi gì mà đổi ngay tên nghề nghiệp của mình thành thợ viết.
Vừa công nghiệp vừa bình dân. Nói chung là dễ hiểu và đại chúng. Tính
đoàn kết của các nhà văn cũng đáng được chú ý ở chỗ nhiều người viết tự
nhận là những nhân viên hải quan nghiêm khắc, trong tinh thần kiên quyết
không để lọt một hạt bụi từ bên ngoài, họ sẵn sàng lột cả quần đùi để cho
vào máy soi, máy soi của họ còn chính xác hơn máy soi sân bay Nội Bài.
Làng văn thành thử vô cùng ổn định, không ai cạnh tranh ai. Huyên náo là
một từ chưa bao giờ được dùng để miêu tả trạng thái của văn đàn Việt
Nam. Các thành viên của làng hoàn toàn yên tâm làm việc như những cán
bộ công nhân viên chức khác. Và cũng như ở bất kì một cơ quan nhà nước
khác, làng văn phân bố giải thưởng theo phương pháp lấy tình người làm
tiêu chuẩn hoặc xếp thành hàng lần lượt từng cái tên. Còn phê bình thì cũng
theo nguyên tắc tình người của toàn xã hội rằng tốt nhất là không nên phê
bình, và nếu có thì vuốt mặt phải nể mũi, khen ba rồi mới nhẹ nhàng góp ý
một. Nhiều thành viên của làng quan niệm là viết cũng như cắt tóc hoặc
may áo nhất định phải có mẫu. Cả làng quần áo đầu tóc giống nhau, anh
không như tôi là phải giống một ai đấy bên ngoài. Sau khi tẩy chay kẻ a
dua và tìm cho hắn một ông thầy trong số những cái tên mà họ có thể biết
được trong văn đàn thế giới, các nhà văn của làng ta rung đùi ca bài ca kết
đoàn. Bức fax lem nhem mực đã đi vào bóng đêm Hà Nội năm 2000 như
thế. Vào phút ấy, giờ ấy, có hai trang giấy khác cũng đi vào bóng đêm, cũng