TÔN THỌ TƯỜNG sớm ra cọng tác với thực dân Pháp xâm lăng, còn
có người viết tiểu sử : KHUÔNG-VIỆT (1942), NGUYỄN BÁ THẾ
(1956). Nghe đâu TÔN THỌ TƯỜNG cũng còn là đề tài tiểu luận cao học
văn chương nữa. TRƯƠNG VĨNH KÝ, người tiếp tục điều khiển tờ báo
đầu tiên ở Việt-nam, tờ « Gia-định báo », thay cho HUÌNH TỊNH CỦA,
cũng đã có : Jean BOUCHOT (1927), LÊ THANH (1943) … trong lúc
chính HUÌNH TỊNH CỦA, cũng là một « ông tổ » của văn học quốc ngữ ở
Nam-kỳ, còn chờ đợi một người viết tiểu sử. HUÌNH TỊNH PAULUS CỦA
còn hiện diện đó, trong văn học sử, như một thách đố nếu không lớn lao thì
cũng khá gay go.
