Ông phó bảng BÙI KỶ đã hiệu đính được những truyện « Trê Cóc », «
Trinh Thử », « Lục súc tranh công », « Hoa điểu tranh năng » (đều đã ấn
hành trong tập san của Hội Khai trí tiến đức trong những năm 1941, 1942)
theo tôn chỉ và phương pháp làm việc của Ban văn học Hội này : « Tiểu
ban khảo truyện năm nay sưu tầm những bản truyện hoặc in, hoặc chép
bằng chữ nôm, lấy bản cũ nhất làm chuẩn đích đem đối chiếu với các bản
khác, so sánh từng chữ, từng câu, đính chính lại rồi chú thích rành mạch để
giữ lại. Việc khảo cứu này, mỗi người trong ban chuyên nhận một bộ. Khi
hiệu đính, chú thích xong đem ra cả ban cùng thảo luận đính chính rồi mới
ấn định xuất bản ».
Năm 1971, Phủ văn hóa ở Sài Gòn có thành lập Ủy ban san định các
tác phẩm của NGUYỄN ĐÌNH CHIỂU. Đến năm 1973 chỉ mới có một tác
phẩm được hiệu đính là truyện Lục Vân Tiên.
Có làm như thế mới tránh được tình trạng một tác phẩm có nhiều
thoại. Từ non hai mươi năm trước (1956), BÌNH NGUYÊN LỘC và
NGUYỄN NGU Í có đặt vấn đề thống nhứt thoại
. Lời kêu gọi liền đó
không có tiếng vang. Vài năm sau, NGUYỄN HIẾN LÊ trở lại vấn đề «
Phải thống nhất nhan đề và thoại của áng văn thơ cổ »
: Việc thống nhất
thoại và nhan đề – ít nhất là trong sách giáo khoa – sẽ làm cho các học giả,
giáo sư và học sinh đỡ mất thì giờ và tránh được nhiều điều bất tiện !
Cho đến nay vấn đề vẫn còn gần như nguyên vẹn và chưa quá thời.
5. Đính chánh những sai lầm về xuất xứ và chú giải
Bài « Ký nội »
(Từ thuở vương xe mối chỉ hồng) của PHAN
THANH GIẢN được nhiều sách ghi lại với cái tựa nôm na là « Giã vợ đi
làm quan » từ lâu đã được LÊ THỌ XUÂN đính chánh, phải hiểu lại là «
Từ giã vợ để đi thi Hội »
. Vậy mà nhiều người làm sách vẫn chưa hay
biết. TÔN THỌ TƯỜNG ra hợp tác với Pháp từ năm 1862, cho đến lúc mất
tại Hà-nội mà các ông Q.T.
, DƯƠNG QUẢNG HÀM
, NGUYỄN
TƯỜNG PHƯỢNG, PHAN VĂN SÁCH và BÙI HỮU SỦNG
, đều cho
rằng TÔN THỌ TƯỜNG « Vịnh Kiều »
(Mười mấy năm trời nợ rũ xong)
