phân chia trường phái) có đóng góp hữu ích cho văn học sử như ông UYÊN
THAO với « Thơ Việt hiện đại ».
3. NIÊN LỊCH KHAI DIỄN CHO HIỆN ĐẠI
Như đã trình bày, chúng tôi đề nghị trả hậu bán thế kỷ XIX cho thế kỷ
XIX. Hiện đại bắt đầu từ thế kỷ XX. Nhưng bắt đầu từ năm nào cho văn
học Việt Nam ? Có nhiều niên lịch được lựa chọn : 1907, 1910, 1913.
Ông BÙI XUÂN BÀO nghiên cứu về tiểu thuyết hiện đại, có nhận
định tổng quát rằng : Bình minh của thế kỷ nầy » (XX) là một đường phân
ranh dứt khoát chẳng những trong lịch sử tiểu thuyết Việt-nam mà luôn cả
trong văn học nữa, nhưng không đề ra một năm nào làm mức phân ranh
chung.
Trước ông BÙI XUÂN BÀO rất lâu, cố giáo sư DƯƠNG QUẢNG
HÀM cũng đã tỏ ra thật dè dặt khi viết văn học sử Việt-nam. Mở đầu phần
thứ ba « Việt-nam văn-học sử yếu », ông nói về « văn học nước ta về thế kỷ
XX » (hiện đại) mà không chịu dùng một năm nào để làm khởi điểm cho
thời đại. Hay ngay cả khi xét qua ba giai đoạn biến hóa của báo chí quốc
văn, ông cũng không hề giới hạn một giai đoạn bằng một niên lịch nào hết.
Xét qua « sự thành lập một nền quốc văn mới », ông xác định có ba thời kỳ
và rồi cũng chẳng có được một niên lịch nào đánh dấu điểm khởi hay điểm
tận cùng :
- Thời kỳ dự bị : các văn dịch và các sách giáo khoa.
- Thời kỳ thành lập : các báo chí.
- Thời kỳ kiến thiết : các tác phẩm bằng quốc văn. (tr. 395-396)
Nhiều tác giả đi sau chịu ảnh hưởng nhiều của sự phân chia nầy. Có
khác là mỗi thời kỳ được đặt cho một tên có kèm theo niên lịch giới hạn.
Sau đây chỉ là một vài thí dụ.
NGHIÊM TOẢN :
1. Thời kỳ phôi thai (từ hồi đầu Pháp thuộc đến khi « Đông-dương tạp
chí » ra đời : 1913).
