nhớ đến cái quán trọ ở Chaiô mà tôi cùng Manông đã đến ở vài ba hôm khi
chúng tôi định đến ở hẳn tại ngôi làng này. Ở đây, tôi hy vọng không những
được an toàn mà còn có thể sống qua một thời gian mà không bị thúc ép
phải trả tiền ngay. Tôi bảo người đánh xe: “Đưa chúng tôi đến Chaiô”. Hắn
ta bảo đêm hôm khuya khoắt, hắn không chịu chạy nếu không được một
pixtôn. Lại một sự lúng túng nữa. Cuối cùng, chúng tôi thỏa thuận với cái
giá sáu phơrăng; đó là toàn bộ số tiền còn lại trong túi tôi.
Trong khi đi đường, tôi an ủi Manông, nhưng thực ra lòng tôi rối như
tơ vò. Tôi sẵn sàng chết đi ngàn lần nếu như trong vòng tay, tôi không ôm
chặt cái báu vật duy nhất còn gắn bó tôi với cuộc sống. Chỉ có cái ý nghĩ đó
đã làm tôi vững tâm lại. Tôi tự nhủ: “Ít nhất là ta đã có được nàng. Nàng
yêu ta, nàng thuộc về ta. Dù Tibecgiơ có nói gì đi nữa, đó không phải là
bóng ma của hạnh phúc. Ta có thể nhìn thấy cả vũ trụ này bốc cháy mà
chẳng cần quan tâm đến! Vì sao vậy? Bởi vì ta chẳng còn yêu thương cái gì
ngoài nàng cả.”
Tình cảm đó là chân thật; nhưng vào cái thời điểm mà tôi coi thường
mọi của cải trên đời này như vậy thì tôi lại cảm thấy mình cần đến ít nhất
một phần nhỏ số của cái đó để có thể cao đạo khinh bạc phần còn lại. Tình
yêu mạnh hơn sự sung túc, mạnh hơn châu báu và giàu sang, nhưng nó lại
cần sự hỗ trợ của những thứ đó, và đối với một người tình tế nhị, không có
gì tuyệt vọng hơn là thấy mình bị buộc phải, dù mình không muốn, đi đến
chỗ thô bạo của những tâm hồn đê tiện nhất.
Khi chúng tôi đến Chaiô thì đã mười một giờ đêm. Chúng tôi được
tiếp đón như những người khách quen biết cũ; người ta cũng chẳng ngạc
nhiên khi thấy Manông mặc quần áo nam giới, bởi vì ở Paris và vùng phụ
cận, người ta đã quen thấy phụ nữ ăn vận đủ kiểu. Tôi bảo người ta phục vụ
nàng tử tế y như vào lúc tôi giàu sang nhất. Manông không biết là tôi chẳng
còn một xu dính túi; tôi không cho nàng biết tí gì về việc đó, bởi vì tôi
quyết tâm sáng hôm sau trở lại Paris một mình, để tìm một phương thuốc
cho căn bệnh đáng ghét đó.
