hơn và ở vào vị trí tốt hơn. Nó được một số công trình bằng đất bảo vệ,
chung quanh có một cái hào rộng.
Thoạt tiên, chúng tôi được đem trình diện với ông thống đốc. Ông ta
và viên thuyền trưởng hội đàm bí mật với nhau một lúc lâu, rồi sau đó,
quay trở lại với bọn chúng tôi, ông lần lượt đánh giá cô này sau cô khác, tất
cả các cô gái đã đi tàu đến đây. Họ gồm tất cả ba mươi người, bởi vì tại
Havơrơ đã có thêm một đoàn khác nhập vào đoàn chúng tôi. Sau khi đã
xem xét tất cả một hồi lâu, ông thống đốc cho gọi đám thanh niên trong thị
trấn đã mòn mỏi vì chờ được có vợ từ lâu, đến. Ông tặng những cô đẹp nhất
cho những chàng có vai vế, số còn lại thì bốc thăm. Ông ta không nói gì
đến Manông, nhưng sau khi đã ra lệnh cho những người khác rút lui, ông
giữ chúng tôi, Manông và tôi ở lại. Ông nói với chúng tôi:
“Tôi được ông thuyền trưởng cho biết là anh chị đã kết hôn với nhau
và trong suốt cuộc hành trình ông đã thấy anh chị là những con người có trí
tuệ và phẩm giá. Tôi không đi sâu vào những lý do đã gây tai họa cho anh
chị, nhưng nếu anh chị tỏ ra biết cách cư xử lịch sự, như vẻ mặt anh chị cho
tôi thấy là như vậy, tôi sẽ không tiếc điều gì để làm cho số phận anh chị ở
đây được dễ chịu; và chính anh chị cũng trở lại giúp tôi tìm được một vài
điều thú vị trong cái chốn hoang dã và cô quạnh này.”
Tôi trả lời ông với thái độ mà tôi tin rằng sẽ làm cho ông khẳng định
thêm những suy nghĩ của ông về chúng tôi. Ông ta ra lệnh chuẩn bị cho
chúng tôi một chỗ ở trong thị trấn và giữ chúng tôi ở lại ăn tối với ông. Đối
với một người làm thủ lĩnh của một đám người bị lưu đày khốn khổ, tôi
nhận thấy ông là một người rất lịch sự. Ông không hề hỏi công khai chúng
tôi về thực chất những biến cố trong cuộc đời của chúng tôi. Cuộc nói
chuyện của chúng tôi vẫn diễn ra chung chung, và tuy buồn bã, Manông và
tôi vẫn cố gắng làm cho nó thú vị.
Buổi tối, người ta đưa chúng tôi đến nơi ở đã chuẩn bị cho chúng tôi.
Chúng tôi thấy đó là một căn nhà tồi tàn làm bằng gỗ và đất sét, gồm có ba
buồng trệt và ở trên là một tầng kho để thóc. Ông thống đốc đã cho đặt ở
