thanh đạm và điều độ. Kèm vào đó, tôi cần tính đến việc trao đổi thư từ với
một người bạn sẽ đến ở Paris, anh này sẽ thông báo cho tôi những tin tức
công khai, nhằm thỏa mãn sự hiếu kỳ của tôi thì ít mà chủ yếu là để cho tôi
tiêu khiển trước những hoạt động rồ dại của con người. Tôi lại nghĩ thêm:
“Hỏi ta sẽ có hạnh phúc không? Tất cả những tham vọng của ta có thực
hiện được không?”. Có điều chắc chắn là cái dự án đó thỏa mãn đầy đủ
những thiên hướng của tôi. Nhưng vào đoạn cuối của các dự án khôn ngoan
đến như vậy, tôi cảm thấy lòng mình còn chờ mong một cái gì đó, và để
cho không còn có cái gì đó phải ước muốn nữa. Trong sự cô quạnh êm đềm
nhất, tôi thấy phải sống trong cảnh đó với Manông!
Trong lúc đó, Tibecgiơ thường xuyên đến thăm tôi, và theo ý đồ mà
anh ấy gợi ra cho tôi, tôi thổ lộ với cha tôi ước nguyện của mình. Người
tuyên bố rằng ý định của người là để cho con cái tự do chọn lựa lấy thân
phận của mình, rằng dù tôi muốn quyết định như thế nào về tôi, người chỉ
dành cho mình cái quyền được giúp đỡ tôi bằng những lời khuyên nhủ.
Người đã cho tôi những lời khuyên rất đúng mực, chỉ làm tôi càng hiểu ý
nghĩa hơn và gắn bó với cái dự án của tôi. Việc khai giảng năm học mới
của chủng viện đến gần. Tôi thỏa thuận với Tibecgiơ là chúng tôi sẽ cùng
vào học chủng viện Xanh Xuynpixơ
, anh ấy thì để hoàn tất môn thần
học, còn tôi thì để bắt đầu. Tài học của Tibecgiơ được cả đức giám mục địa
phận biết đến, khiến cho anh ấy được ngài ban cho một món học bổng rất
lớn trước khi chúng tôi khởi hành.
Vì tin là tôi đã từ bỏ hẳn dục vọng say đắm, cha tôi để tôi ra đi một
cách dễ dàng. Chúng tôi đến Paris. Bộ trang phục tu sĩ thay cho chiếc thập
tự của Giáo đoàn Malte, và cái tên “tu sĩ” Griơ thay cho cái tên “hiệp sĩ”
Griơ. Tôi chăm học đến nỗi chỉ trong vài tháng tôi đã có những tiến bộ phi
thường. Tôi dành một phần lớn ban đêm và không bỏ một giây phút nào
ban ngày để học. Tiếng tốt của tôi rạng rỡ đến mức người ta đã chúc mừng
tôi về những chức vị tương lai mà thế nào tôi cũng giành được và tuy tôi
không xin, tên tôi cũng được ghi vào danh sách những người được có học
bổng. Lòng mê đạo cũng không hề bị lãng quên; tôi nhiệt tình tham gia tất
