Cuộc nói chuyện của chúng tôi hết sức thân ái. Tibecgiơ muốn biết
tâm trạng của tôi. Tôi bộc bạch hết nỗi niềm tâm sự với anh, không giấu
giếm điều gì, trừ cái ý đồ bỏ trốn của tôi. Tôi nói với anh ấy:
“Bạn thân mến ạ, mình không muốn xuất hiện dưới mắt cậu như là
một con người không phải là mình. Nếu cậu nghĩ rằng có thể tìm thấy ở đây
một người bạn ngoan ngoãn và chừng mực trong dục vọng, một kẻ phóng
đãng được những trừng phạt của Chúa Trời làm cho tỉnh ngộ, nói tóm lại,
một trái tim đã thoát ra khỏi tình yêu và không bị những nét kiều diễm của
Manông quyến rũ nữa, thì cậu đã đánh giá mình quá cao đấy! Cậu thấy
mình cũng y như cách đây bốn tháng, khi cậu xa mình; vẫn yêu đương và
vẫn đau khổ vì mối tình nghiệp chướng trong đó mình vẫn luôn luôn tìm
thấy hạnh phúc.”
Tibecgiơ trả lời tôi rằng lời thú nhận đó làm cho tôi trở thành con
người không thể tha thứ được; rằng có những người phạm tội say sưa với
hạnh phúc giả tạo do tội lỗi mang lại, đến mức họ thích thứ hạnh phúc đó
còn hơn hạnh phúc do đức hạnh mà có, nhưng ít nhất, những người đó cũng
gắn bó với những ảo ảnh của hạnh phúc và họ bị cái vẻ bề ngoài đánh lừa;
còn tôi, khi thừa nhận rằng đối tượng mà tôi gắn bó chỉ có làm cho tôi
phạm tội lỗi và đau khổ và tự nguyện lao sâu vào hoạn nạn và tội lỗi, thì đó
là một mâu thuẫn trong ý nghĩ cũng như trong hành động nó không phù
hợp với lý trí của tôi. Tôi đáp lại anh ấy:
“Tibecgiơ ạ, cậu có thể chiến thắng dễ dàng khi chẳng có cái gì chống
lại vũ khí của cậu! Hãy để đến lượt mình lý luận, có thể nào cậu cho rằng
cái mà cậu gọi là hạnh phúc do đức hạnh mang lại không kèm theo những
nhọc nhằn, khó khăn và khắc khoải hay sao? Vậy thì cậu gọi nhà tù, đóng
đinh câu rút trên thập tự, những nhục hình tra tấn của bọn bạo Chúa là gì?
Có thể cậu cũng cho rằng cái gì làm cho thể xác đau đớn là hạnh phúc cho
tâm hồn như những kẻ thần bí sao? Cậu sẽ không dám nói như vậy đâu, bởi
vì đó là một nghịch lý không thể nào bảo vệ được. Như vậy cái hạnh phúc
mà cậu ra sức đề cao nó trộn lẫn với hàng nghìn gian khổ, hoặc nói đúng
hơn, đó là một chuỗi những đau khổ mà qua đó con người hướng đến cực
