Nhiều lần Pi-e tỏ ý muốn lấy Ma-ri làm vợ. Song những lần đó đều
không được tốt đẹp như anh mong muốn. Lấy một người Pháp ư? Từ giã gia
đình nhà mình, không phụng sự tổ quốc nữa, bỏ mặc nước Ba Lan ư? Tất cả
những cái đó đối với Ma-ri đều là phản bội ghê gớm. Cô không thể làm như
thế! Cô đã thi đỗ xuất sắc, giờ đây cô phải trở về Vác-xô-vi, ít nhất là hè tới,
và có lẽ sẽ về hẳn. Mặc cho Pi-e thất vọng, Ma-ri bước lên tầu không hứa
hẹn gì, chỉ dành cho anh một tình bạn lúc này không làm anh thỏa mãn nữa.
Trong tâm trí, Pi-e hướng vọng theo Ma-ri. Anh muốn đến gặp cô ở
Thụy Sĩ, cô ở đó vài tuần với cụ Xkhua-đốp-xki đã đến tận đây đón con gái.
Hay là đi Ba Lan, cái nước Ba Lan mà anh ghen? Nhưng không thể được.
Ở xa, anh tiếp tục biện hộ cho ý định của mình. Trong mấy tháng hè
ở Trét-ta, Lăm-be, Kra-kốp, Vác-xô-vi, đến đâu Ma-ri cũng nhận được
những lá thư nét chữ vụng về hơi trẻ con, gửi từ trường Vật lý và Hóa học,
cố thuyết phục cô, kéo cô trở lại, nhắc nhở cô rằng Pi-e Qui-ri đang chờ đợi.
Pi-e viết cho Ma-ri 10 tháng 8 năm 1984:
“Có vui nào bằng vui được thư cô. Mong ngóng hai tháng trời bẵng
tin làm tôi bần thần. Nói để cô biết rằng thư cô đến rất đúng lúc.
Tôi mong rằng cô sẽ chóng lại sức rồi trở về với chúng tôi vào tháng
10 và phần tôi, có lẽ chẳng đi đâu cả. Tôi ở thôn quê suốt ngày trước cửa sổ
mở, hoặc trong vườn.
Chúng ta đã hứa hẹn với nhau một tình bạn rộng lớn (có phải
không?). Miễn là cô không thay đổi ý kiến! Vì đây không phải là vấn đề hứa
mà được! Làm sao có thể ra lệnh trong những chuyện này. Tuy nhiên, giá ta
được sống bên nhau mỗi người theo đuổi say sưa một ước mơ: ước mơ yêu
nước của cô, ước mơ nhân đạo và ước mơ khoa học của hai ta thì thật là một
sự tốt đẹp mà tôi không dám nghĩ đến.
Về phương diện khoa học, đã có những công việc mà chúng ta dám
làm, con đường này chắc chắn và mỗi phát minh dù nhỏ đến đâu cũng coi
như là đã được.
Cô thấy đấy, mọi việc đều có liên quan… Chúng mình hứa hẹn với
nhau sẽ là đôi bạn thân, nhưng nếu sang năm, cô rời bỏ nước Pháp thì tình
bạn lý tưởng ấy giữa hai con người không bao giờ gặp nhau sẽ có tác dụng
