cư xử như một em bé vậy. Tôi nói điều này với tất cả lòng chân thật của tình
bạn.
Anh chị không dành đủ thời giờ cho những bữa ăn. Giờ ăn quá tùy
tiện. Bữa tối thường muộn đến nỗi dạ dày đợi mãi đâm ì không làm việc
được nữa. Cố nhiên, một vấn đề đang nghiên cứu dở có thể làm chậm một
bữa tối, nhưng đừng để thành thói quen. Cuộc sống của anh chị hiện nay,
lúc nào cũng chỉ thấy lo ngại về nghiên cứu khoa học. Như vậy không nên.
Hãy cho cơ thể nghỉ ngơi. Hãy ngồi vào bàn ăn một cách thư thái, tránh
những chuyện buồn, thậm chí cả những chuyện mệt óc, không nên vừa ăn
vừa đọc hoặc nói chuyện vật lý”.
*
* *
Trước những lời báo động và trách móc đó, Pi-e và Ma-ri trả lời một
cách ngây thơ “Chúng tôi vẫn nghỉ đấy chứ, hè nào chúng tôi chẳng đi
nghỉ!”.
Đúng là họ vẫn thường đi nghỉ hè và họ tưởng như vậy. Những ngày
hè đẹp trời hai vợ chồng vẫn thường đi chỗ này chỗ nọ như xưa. Đối với Pi-e
và Ma-ri, nghỉ ngơi nghĩa là đi xe đạp, qua suốt rặng núi Xê-ven năm 1898.
Hai năm sau đi dọc bờ biển Măng-sơ, từ Ha-vrơ đến Xanh Va-lê-ri trên sông
Xom, rồi ra đảo Noa-mu-chi-ê. Năm 1901, người ta thấy hai người ở Phu-
duy, 1902 ở A-rô-măng-sơ, 1903 ở Trê-po và Xanh Trô-giăng…
Cách nghỉ hè như thế có làm cho Pi-e và Ma-ri đỡ căng thẳng về tinh
thần và thể xác không? Đáng ngờ lắm… Mà cũng chỉ tại Pi-e nôn nóng, cứ
đến đâu vài ba ngày, Pi-e đã bàn chuyện về và nhắc vợ: “Đã lâu quá chúng
mình chẳng làm được gì nhỉ!”
Năm 1899, một chuyền đi chơi xa đã đem lại cho hai vợ chồng một
niềm vui lớn. Lần đầu tiên sau khi lập gia đình, Ma-ri mới trở về Tổ quốc,
không phải về Vác-xô-vi, mà về Ba Lan thuộc Áo, ở Da-cô-pan, nơi anh chị
Du-xki đang dựng một nhà an dưỡng. Ngay sát bên cạnh cái công trường
đang tấp nập thợ xây, nhà trẻ E-gie có thêm một đoàn người rất mực thương
yêu trìu mến nhau. Ở đây có cả cụ Xkhua-đốp-xki, giáo sư trông còn rất
tráng kiện và trẻ hẳn ra vì sung sướng gặp lại bốn con đến nay đã lập gia
đình.
