* *
Một quyết định làm cho Pi-e vui thích thật sự, là được ba người giúp
việc: Một trưởng phòng thí nghiệm, một phụ tá và một lao công; trưởng
phòng thí nghiệm là Ma-ri.
Từ trước đến nay, sự có mặt Ma-ri ở phòng thí nghiệm chỉ là chiếu
cố. Bà đã thực hiện các việc nghiên cứu về Ra-đi, không dưới một danh
nghĩa gì và cũng chẳng có lương. Kể từ tháng 11 năm 1904, Ma-ri có một
chức vụ và được hai nghìn bốn trăm phơ-răng, một năm. Lần đầu tiên, bà
vào làm việc chính thức trong phòng thí nghiệm của chồng.
“Trường đại học Pháp.
Bà Qui-ri, tiến sĩ khoa học, được bổ nhiệm, kể từ ngày mồng 1 tháng
11 năm 1904, làm trưởng phòng thí nghiệm Vật lý (khoa giảng của ông Qui-
ri) ở khoa Đại học Khoa học trong trường Đại học Pa-ri.
Bà Qui-ri được hưởng hai nghìn bốn trăm phơ-răng một năm, kể từ
ngày 1 tháng 11 năm 1904.”
Từ biệt nhà xe! Pi-e và Ma-ri mang nốt đến phố Qui-vi-ê những dụng
cụ hãy còn lại ở cái lán gỗ điêu tàn. Nơi đây đã chứng kiến bao nhiêu ngày
cố gắng và hạnh phúc. Pi-e và Ma-ri còn quay lại nhiều lần, tay khoác tay,
quyến luyến những bức tường ẩm ướt, những mảnh ván nát mục.
Cuộc sống mới đi dần vào nếp. Pi-e chuẩn bị chương trình giảng dạy
của mình. Ma-ri đi dạy ở Xe-vrơ như xưa. Hai vợ chồng lại gặp nhau trong
phòng thí nghiệm chật hẹp ở phố Qui-vi-ê, ở đó Ăng-đrê Đờ-biếc-nơ, An-be
La-boóc, một người Mỹ là giáo sư Đu-an, và một số phụ tá hoặc học trò tiếp
tục nghiên cứu với những máy móc, dụng cụ mỏng manh.
Pi-e viết ngày 14 tháng Tư 1906:
“Ma-ri Qui-ri và tôi, chúng tôi đang nghiên cứu dựa vào khí tỏa của
Ra-đi để đo chất này thật chính xác. Thoạt trông tưởng như không có gì, thế
mà đã mấy tháng qua, mới chỉ bắt đầu thu được những kết quả đều đặn.”
“Ma-ri Qui-ri và tôi, chúng tôi đang nghiên cứu...”! Dòng chữ ấy,
Pi-e viết năm ngày trước khi chết, đã nói lên cái chủ yếu và vẻ đẹp cao quý
nhất của một sự hòa hợp không bao giờ ngơi giảm. Mỗi bước tiến của sự
nghiệp chung, mỗi thất bại hay thắng lợi, đều làm hai vợ chồng gắn bó với
nhau hơn nữa.
Nói sao hết những điều thú vị, lòng tin yêu và niềm vui tươi thân
