em vừa trai vừa gái. Mỗi ngày chúng học một bài, do một ông thầy ưu tú
dạy. Buổi sáng nọ, chúng ùa vào phòng thí nghiệm Xoóc-bon để nghe bác
Giăng Pe-ranh giảng về hóa. Ngày hôm sau, đội quân tí hon ấy lại chuyển
đến Phong-tơ-nay – Đất Hoa hồng dự buổi toán do bác Pôn Lăng-giơ-vanh
dạy. Các môn văn, sử, ngoại ngữ, khoa học tự nhiên, nặn và vẽ, cũng đều
được những thầy giỏi giảng dạy.
Ma-ri Qui-ri dành mỗi chiều thứ năm để giảng vật lý và đó quả là
những bài vật lý sơ đẳng nhất đã từng được trình bày ở nơi này. Những bài
rất hấp dẫn, giảng một cách thân mật dịu dàng mà học trò của bà, một số sau
này trở thành những nhà bác học, sẽ còn say sưa nhớ mãi. Ma-ri có nhiều
sáng kiến làm cho những hiện tượng trừu tượng và khô khan nêu trong các
sách giáo khoa được minh họa sinh động, lý thú. Lấy bi xe đạp nhúng mỡ để
lăn trên mặt phẳng dốc vẽ ra một hình Pa-ra-bôn, thế là xác minh được định
luật về “sự rơi của các vật”. Một quả lắc ghi lại những chuyển động đều đặn
của nó trên giấy hun khói. Một hàn thử biểu do chính tay các em làm và chia
độ cũng ghi đúng nhiệt độ như những hàn thử biểu chính thức, làm cho mấy
nhà thiết kế tí hon thấy tự hào vô hạn…
Ma-ri truyền cho các em lòng yêu thích khoa học và tinh thần cố
gắng. Và cũng dạy cho các em phương pháp làm việc. Rất tài tính nhẩm, bà
muốn cho các học trò mình được rèn luyện về môn này. Bà khẳng định:
– Phải đi đến chỗ không bao giờ nhầm, cái bí quyết là không hấp
tấp.
Nếu một trong các cô học trò trong khi làm pin điện, bày bừa bãi thì
Ma-ri đỏ mặt lên:
– Cháu đừng nói là “sẽ” rửa sau. Không được làm bẩn bàn ngay
trong khi lắp máy hoặc làm một thí nghiệm.
Người phụ nữ được giải Nô-ben ấy, thỉnh thoảng lại dạy cho mấy đứa
trẻ cầu kỳ những bài học thông thường về óc phán đoán. Một hôm bà hỏi các
em:
– Ta phải làm thế nào để giữ cho chất lỏng đựng trong cái bình
này được nóng lâu?
Lập tức Phăng-xít Pe-ranh, Giăng Lăng-giơ-vanh, I-da-ben Sa-van, I-
ren Qui-ri – những ngôi sao khoa học ở lớp – đề ra một loạt giải pháp tài
tình: bọc bình bằng vải len, cách ly bằng những phương pháp tinh vi…
