vả: tay dao, tay dùi, bà khâu giầy. Nào người mẹ tần tảo ấy có nề hà một việc
gì. Từ dạo sinh nở và bệnh tật giữ chân ở nhà, bà đã học nghề đóng giầy và
giờ đây, những đôi giầy da mà đàn con đi mòn như phá chỉ tốn tiền da mà
thôi. Cuộc sống chẳng dễ dàng chút nào…
- Đôi này khâu cho con đấy, An-chiu à. Con xem, sẽ rất đẹp.
Ma-ni-a chăm chú nhìn đôi bài tay dài cắt đế, rút sợi dây nhớp nháp.
Bên cạnh, ông giáo ngồi thoải mái trong cái ghế bành ông ưng ngồi nhất…
chao, giờ mà trèo lên lòng bố thì thích nhỉ, tháo cái nơ bố thắt rất cẩn thận ở
cổ áo, đùa nghịch bộ râu màu hung trên khuôn mặt điềm đạm đang nở một
nụ cười hiền hậu…
Chuyện người lớn nghe chán lắm! Chỉ những I-va-nốp… cảnh sát…
Sa hoàng… đi đày… âm mưu chống đối… Xi-bê-ri… Những tiếng ấy vẫn rì
rầm bên tai Ma-ni-a kể từ khi mới lọt lòng, như bao hàm một ý nghĩ đáng sợ.
Tự nhiên, đứa bé lảng ra xa, sau này nó sẽ hiểu.
Rời chỗ bố mẹ đang trò chuyện, giọng nói thì thầm đầy yêu thương,
xen lẫn tiếng cắt da xoèn xoẹt và tiếng búa đóng đinh lách cách, Ma-ni-a tha
thẩn trong phòng để tâm hồn chạy theo những chuyện ngây thơ.
Ma-ni-a thích nhất phòng làm việc này mà nó thấy là đẹp hơn cả, thú
vị hơn cả trong nhà, một cái bàn giấy kiểu Pháp, rộng thênh thang bằng gỗ
đào hoa tâm, bộ ghế bành thời Phục hưng bọc nhung đỏ làm cho lòng em
tràn đầy trân trọng. Sao những đồ đạc này sạch sẽ thế, bóng loáng thế! Sau
này, khi đến tuổi đi học, Ma-ni-a sẽ được ngồi chỗ đằng đầu cái bàn giấy đồ
sộ rất nhiều ngăn kéo của ông giáo mà cứ mỗi buổi trưa, bọn trẻ quây quần
xung quanh để làm bài.
Bức họa Đức giám mục nghiêm trang đứng giữa khung mạ vàng treo
ở tường cuối buồng – mà trong nhà, chỉ trong nhà thôi, bảo là của họa sĩ Ti-
tiêng
[4]
– không làm Ma-ni-a chú ý bằng cái đồng hồ đá cẩm thạch vân
xanh, bóng loáng đặt trên mặt bàn giấy và chiếc ghế đẩu do một người anh
họ mang từ Pa-lec-mơ về năm ngoái. Mặt ghế là một bàn cờ mà mỗi ô làm
bằng một mẩu đá hoa khác nhau.
Có một cái giá đặt chiếc chén sứ Xe-vrơ màu xanh lơ trong vẽ chân
dung vua Lu-i thứ XVIII trông mặt rất hiền, nhưng vì bố mẹ cứ luôn nhắc là
