Đi Ý, Hà Lan, Anh nhiều lần. Năm 1931, cùng với E-vơ sang Tây
Ban Nha.
Không còn nơi nào trên thế giới mà người ta không biết tên tuổi Ma-
ri Qui-ri. Người ta thấy một bức chân dung của Ma-ri treo trong một đền thờ
Khổng Phu Tử tại một thành phố nhỏ của Trung Quốc. Những bậc hiền ở
đây đã xếp ảnh bà bên cạnh những “ân nhân của loài người”: Nhà triết học
Pháp Đề-các, nhà vật lý học Anh Niu-tơn, Đức Phật và những vua chúa
trong lịch sử Trung Quốc.
*
* *
Ngày 15 tháng 5 năm 1922 ở Giơ-ne-vơ, Hội Quốc liên nhất trí bầu
bà “Qui-ri Xkhua-đốp-xka” làm hội viên Hội đồng Quốc tế hợp tác Trí thức.
Trong đời của Ma-ri đây là một sự kiện quan trọng. Từ khi bà lừng
danh, có hàng trăm hội ái hữu, hội lên hiệp, đoàn thể mời bà gia nhập, để có
thể dựa vào tên tuổi của bà. Ma-ri đều từ chối. Bà không muốn chỉ có tên
trong những tổ chức mà mình không có thì giờ tham gia. Vì vậy, việc bà gia
nhập vào hội Quốc liên có một ý nghĩa đặc biệt. Về sau, bà được bầu làm
Phó chủ tịch Hội đồng Quốc tế hợp tác trí thức và tham gia nhiều tiểu ban
chuyên môn cũng như ban lãnh đạo Viện hợp tác trí thức ở Pa-ri.
Sẽ không hiểu đúng con người lý tưởng nhưng cũng thực tế đó, nếu
nghĩ rằng bà ưa thích các trò làm xiếc vô ích với những ý kiến chung chung.
Ở Giơ-ne-vơ, Ma-ri Qui-ri cũng làm việc – và một lần nữa bà đã phục vụ
được khoa học.
Trước tình trạng mà bà gọi là sự “hỗn loạn trong công việc khoa học
trên thế giới”, bà muốn làm cho các bạn đồng nghiệp nhất trí về một số vấn
đề cụ thể: thoạt trông tưởng như nhỏ bé nhưng có ảnh hưởng quyết định đến
bước tiến của khoa học; đó là, tổ chức cho hợp lý khoa Tu thư; thống nhất
các ký hiệu và thuật ngữ khoa học; các khuôn khổ sách xuất bản; các bản
tóm tắt các công trình đăng trên các tạp chí; thiết lập các bản Hằng số để
giúp cho người nghiên cứu có thể tham khảo nhanh chóng những kết quả đã
đạt được trong lĩnh vực nghiên cứu của mình.
