xuống cầu thang. Vừa ra đến phố thì xe ngựa phi nước kiệu đang tiến đến.
Thế là phải chạy ba chân bốn cẳng để khỏi nhỡ chuyến.
Một lúc sau, Ma ri đã ngồi trong phòng hòa nhạc E-ra còn ba phần tư
ghế bỏ trống. Trên bục xuất hiện một người gầy và cao, nét mặt khác
thường, tóc da màu đồng như tỏa hào quang, rực lửa. Anh đến ngồi trước pi-
a-nô. Dưới ngón tay thần tình của anh, Litx, Su-man, Sô-panh lần lượt sống
lại. Vẻ mặt anh cao thượng và tự hào, đôi mắt nhìn xa đầy cảm hứng. Ma-ri
say sưa nghe người nhạc sỹ lạ lùng ấy và cảm thấy dưới bộ quần áo biểu
diễn bóng loáng, trước những hàng ghế trống gần hết, anh không có vẻ một
nghệ sỹ mới vào đời, mà là một hoàng đế, một thiên thần.
Có nhiều tối, người nhạc sỹ ấy khoác tay một thiếu phụ rất đẹp đến
phố Đức quốc. Đó là bà Gooc-xka người yêu và sau này là vợ anh. Anh nói
đến cuộc đời khổ cực, những nỗi thất vọng và quá trình đấu tranh của mình,
nhưng anh không tỏ ra cay đắng chút nào. Brô-ni-a và Ma-ri nhắc lại những
kỉ niệm xa xưa, thời bà Gooc-xka còn là một cô gái 16 tuổi, có lần cùng đi
với bà giáo đến nơi bà dưỡng bệnh. Brô-ni-a vừa kể vừa cười.
- Dạo đó, mẹ chúng em trở về Vác-xô-vi cứ nói là không dám dắt chị
đi các nơi nghỉ mát vì chị đẹp quá!
Giữa câu chuyện, người thanh niên tóc bờm đỏ rực ấy bỗng cảm
hứng gõ vài hợp âm. Như có phép lạ, cái pi-a-nô xuềnh xoàng của vợ chồng
chị Brô-ni-a bỗng biến thành một cây đàn tuyệt diệu.
Người nghệ sỹ ấy trông hốc hác, thiếu ăn, nhưng duyên dáng biết
bao. Anh đang yêu rạo rực, sung sướng mà cũng đau khổ.
Sau này, anh sẽ trở thành một nhạc sỹ thiên tài và một ngày kia, sẽ là
chủ tịch hội đồng chính phủ của một nước Ba Lan giải phóng và kiến thiết
lại.
Đó là I-nha-xơ Pa-đơ-rép-xki
[30]
Say sưa với cuộc đời mới của mình, Ma-ri làm việc đến quên ăn quên
ngủ. Một nguồn vui đối với cô là tình bạn bè giúp đỡ nhau học tập ở đại
học.Vốn tính dè dặt, cô chưa kết bạn với sinh viên người Pháp và mới thân
với những người đồng hương: hai bạn nữ học toán là Di-din-ka và Kra-kóp-
