là người biết buôn bán. Ông ta đã tạo cho tôi dịp may, ừ, ông ta không đến
nỗi tồi."
Những lời mời đến ăn cứ tới dồn dập với Martin, nó càng dồn vào
nhiều, gã lại càng lúng túng. Gã ngồi ở ghế danh dự một bữa tiệc tại câu lạc
bộ Arden với những nhân vật nổi tiếng mà trước kia gã chỉ nghe tiếng hoặc
đọc thấy tên ở trên báo, họ nói với gã rằng từ khi họ đọc "Tiếng chuông"
trên tờ "Xuyên lục địa nguyệt san" và "Nàng tiên và viên ngọc" trên tờ
"Con ong" họ đã đoán ngay gã là người nhất định sẽ thành công. "Trời ơi!"
Gã nghĩ thầm. "Thế mà lúc đó tôi đang ăn đói mặc rách. Tại sao lúc đó các
ông không mời tôi một bữa. Có phải là đúng lúc không. Đấy là những tác
phẩm đã viết ra từ lâu rồi. Nếu ngày nay các ông mời tôi ăn vì những tác
phẩm tôi đã viết thì tại sao các ông đã không mời tôi ăn lúc đó khi tôi đang
cần ăn. Không một từ nào trong "Tiếng chuông" hoặc "Nàng tiên và viên
ngọc" thay đổi cả. Không, các ông mời tôi ăn bây giờ không phải là vì
những tác phẩm tôi đã viết đâu. Các ông mời tôi ăn là một vinh dự. Các
ông mời tôi ăn bây giờ, bởi vì các ông là một bầy súc vật, bởi vì các ông
thuộc về phường hạ tiện, bởi vì vừa đây trong đám đông có một kẻ có cái ý
nghĩ mù quáng, máy móc là mời tôi tới ăn."
"Martin Eden và những tác phẩm đã hoàn thành của Martin Eden đối
với tất cả những chuyện đó có liên quan gì với nhau?" Gã rầu rĩ tự hỏi, rồi
đứng dậy đáp lại một cách khôn ngoan tế nhị những cốc rượu chúc mừng
khôn ngoan tế nhị.
Cứ như vậy ngày nọ tiếp ngày kia. Bất luận gã ở đâu - ở câu lạc bộ
báo chí, ở câu lạc bộ Redwood, ở những bữa tiệc trà long trọng, ở những
cuộc hội họp văn nghệ - đâu đâu, người ta cũng nhắc đến hai tác phẩm
"Tiếng chuông" và "Nàng tiên và viên ngọc," khi chúng mới được in lần
đầu tiên. Martin luôn luôn phát điên lên và tự hỏi: "Tại sao lúc đó các ông
không mời tôi ăn? Những tác phẩm ấy đã viết xong từ lâu rồi. "Tiếng
chuông," "Nàng tiên và viên ngọc" đến bây giờ vẫn không thay đổi một
