tranh luận diễn ra tiếp theo sau đợt xuất bản cuốn tiểu sử của ông
Strickland, với giá 235 bảng Anh kém hơn giá bán trước đó chín tháng, khi
một nhà sưu tập tranh nổi tiếng mua nó rồi lại chết bất ngờ khiến nó một
lần nữa lại bị đưa ra bán đấu giá. Có lẽ tài năng và tính độc đáo của Charles
Strickland sẽ khó đủ sức xoay chuyển cán cân nếu khả năng sáng tạo huyền
thoại đáng kể của con người không nhanh chóng gạt sang một bên một câu
chuyện làm tiêu tan mọi ước vọng cho cái phi thường. Và mới đây tiến sĩ
Weibrecht Rotholz đã cho xuất bản tác phẩm mà cuối cùng đã làm lắng dịu
những mối nghi ngại của giới hâm mộ nghệ thuật.
Tiến sĩ Weibrecht - Rotholz thuộc trường phái các sử gia tin rằng không
những con người có thể xấu như hiện tại mà còn có thể tệ hơn nhiều; và
chắc chắn độc giả sẽ thật sự thích thú được những sử gia này dẫn dắt hơn là
chịu sự dẫn dắt của những nhà văn tìm thú vui độc ác trong việc diễn tả
những khuôn mặt lãng mạn vĩ đại như khuôn mẫu của những giá trị đạo
đức gia đình. Phần tôi, tôi lấy làm tiếc mà nghĩ rằng không có gì khác giữa
Antony và Cleopatra ngoài vấn đề kinh tế; cảm ơn Thượng đế, cần phải có
nhiều bằng chứng giá trị hơn mới có thể thuyết phục được tôi rằng Tiberius
là một ông vua cũng không có gì đáng trách như vua George đệ ngũ. Tiến sĩ
Weibrecht Rotholz đã bàn về cuốn tiểu sử ngây ngô của Robert Strickland
đáng kính bằng những ngôn từ mà ta không khỏi cảm thấy có một sự
thương hại nào đó đối với vị mục sư không may. Tính trầm lặng nhã nhặn
của ông ta bị gán là giả hiệu, những lời kể dài dòng quanh co của ông thì
được gọi thẳng thừng là những lời dối trá và sự im lặng của ông bị phỉ báng
là hành động lọc lừa.Và dựa vào những lỗi nhỏ màư cách một tác giả thì
đáng chê trách nhưng với tư cách người con thì có thể tha thứ được, thì
dòng giống Anglo - Saxon bị buộc tội là quá kiểu cách, xảo trá, tự phụ, lừa
dối, thủ đoạn và nấu ăn dở. Riêng tôi, tôi nghĩ rằng ông Strickland thật
thiếu suy nghĩ khi bác bỏ những lời thuật lại để làm cho người ta tin rằng
có một “sự cãi cọ” giữa cha và mẹ ông ta để rồi bảo rằng trong một bức thư
viết từ Paris, Charles Strickland đã miêu tả vợ mình như “một người phụ
